سيستم تايمينگ متغير سوپاپ ها ( VVT)

در اكثر خودروهای جديد به جهت بهينه سازی عملكرد موتور از سيستم تايمينگ متغير سوپاپ ها يا VVT استفاده مي كنند. اين سيستم دارای انواع مختلفي است كه  مقدار كورس باز شدن سوپاپ و هم مقدار آوانس و ريتارد سوپاپ ها را تغيير مي دهد.
به طور مثال در بعضي از سيستم ها مطابق شكل (1) بادامك مخروطي بوده و ميل بادامك نيز مي تواند حركت محوری داشته باشد . از اينرو با حركت محوری ميل بادامك ، ميزان ارتفاع موثر بادامك تغيير كرده و نتيجه آن در ميزان حركت عمودی سوپاپ و همچنين زمان بازشدن سوپاپ  تغییر ایجاد می کند

a : حداقل حركت عمودي سوپاپ        b : حداكثر حركت عمودي سوپاپ

شكل 1- تغيير در زمان و ميزان حركت عمودی سوپاپ ها با استفاده از بادامك های مخروطي

در مثالي ديگر با توجه به شكل (2) يكي از دو ميل سوپاپ ها بوسيله زنجير تايم یا تسمه تايم از ميل لنگ قدرت را دريافت نموده و با استفاده از زنجير (3) قدرت به ميل سوپاپ ديگر منتقل مي شود .

1- ميل سوپاپ دود 2- ميل سوپاپ هوا 3- زنجير 4- مجموعه هيدروليكي كنترل زنجير 5- شير هيدروليك دبي و فشار روغن

شكل2- سيستم تايمينگ متغير سوپاپ ها (VVT) نوع زنجيری

ميل سوپاپي كه قدرت را از ميل لنگ مي گيرد همواره دارای تايمينگ خاصي بوده و عمل متغيير بودن تايمينگ برروی آن ميل سوپاپ در اين سيستم تاثير ندارد ولي ميل سوپاپ ديگر كه به وسيله زنجير (3) ، قدرت را از ميل سوپاپ اول مي گيرد ، مي تواند تايمينگ متغيری داشته باشد ، بدين ترتيب كه به طور مثال اگر ميل سوپاپ دود (1) قدرت را از ميل لنگ دريافت كند و ميل سوپاپ هوا (2) قدرت را از ميل سوپاپ (1) بوسيله زنجير (3) دريافت كند ، چنانچه  قسمت پايين و بالاي زنجير (3) به سمت بالا حركت كند ميل سوپاپ (2) كمي درجهت عقربه ساعت نسبت به ميل سوپاپ (1) دوران مي كند در حاليكه اگر قسمت پايين و بالاي زنجير (2) به سمت پايين حركت كند. ميل سوپاپ (2) كمي درجهت خلاف عقربه ساعت نسبت به ميل سوپاپ (1) دوران مي نمايد و باعث آوانس و ریتارد میل سوپاپ هوا نسبت به میل سوپاپ دود می شود.

نویسنده صیاد نصیری

گروه فنی مهندسی اِیمِگ