مکانیزم ترمز و پارک تیغه های برف پاک کن خودرو

مکانیزم ترمز و پارک تیغه های برف پاک کن خودرو از اهمیت خاصی در ایمنی حین رانندگی برخوردار می باشد بدین منظور ابتدا عملکرد کلی  این سیستم را  مورد بررسی قرار می دهیم
شكل زیر مدار الكتريكی برف پاك كن 2 دور را نشان میدهد.
اين مدار دارای اجزاء زير میباشد:
باتری، اتومات استارت، آمپرمتر، سوئيچ، كليد برف پاك كن و موتور برف پاك كن
كليد برف پاك كن نوع خاصی از كليد 3 وضعيتی میباشد وضعيت اول باعث اتصال كنتاكت مربوط به برگشت تيغه‌های برف پاك كن و دور كم میشود. در وضعيت دوم كنتاكت دور كم و كنتاكت برق اصلی اتصال دارند و در وضعيت سوم برق اصلی به كنتاكت دور تند متصل ميشود.

1- فيوز 10- پلاتين ثابت متصل به برق مثبت
2- كليد برف پاك كن 11- پلاتين متحرك يا پلاتين انتقال
3- كنتاكت متحرك كليد برف پاك كن 12- عايق
4- كنتاكت برق ورودی كليد برف پاك كن 13- فنر
5- كنتاكت خاموش بودن كليد برف پاك كن و 14- بادامك روی محور آرميچر
انتقال تيغه های برف پاك كن به پائين شيشه 15- جهت دوران آرميچر برف پاك كن
6- كنتاكت دور تند كليد برف پاك كن 16- موتور برف پاك كن
7- كنتاكت دور كند كليد برف پاك كن 17- آرميچر برف پاك كن
8- مجموعه پلاتين برگشت تيغه های برف پاك كن 18- زغال دور تند
به پايين شيشه 19- زغال دور كند
9- پلاتين ثابت متصل به بدنه 20- زغال منفی

شکل مدار برف ­پاك ­كن دو سرعته

عملكرد برف پاک کن خودرو

هنگام كه كليد برف پاك كن در دور كند قرار میگيرد. اگر سوئيچ اصلی در حالت روشن باشد، جريان برق از اتومات استارت و آمپرمتر وارد ترمينال B سوئيچ و از آنجا به ترمينال IG ميرود. جريان برق پس از عبور از جعبه فيوز وارد كنتاكت اصلی برف پاك كن (4) میگردد و از آنجا به كنتاكت دور كند (7) وارد شده و به سمت موتور برف پاك كن میرود.
اين جريان برق با عبور از زغال مثبت دور كند، به سيم‌پيچ آرميچر رسيده و از طريق زغال منفی به بدنه میرسد، در نتيجه آرميچر شروع به دوران كرده و باعث حركت مكانيزم برف پاك كن و در نهايت حركت تيغه های برف پاك كن ميگردد. اگر كليد برف پاك كن در حالت دور تند قرار گيرد. جريان برق از كنتاكت اصلی برف پاك كن (4) وارد كنتاكت دور تند (6) شده و از آنجا به ترمينال دور تند موتور برف پاك كن ميرود. و پس از عبور از آرميچر به بدنه ميرود. با توجه به محل قرارگرفتن زغال دور تند، مقاومت سيم پيچ هايی كه جريان برق از آنها عبور ميكند، كمتر شده بنابراين جريان مصرفی موتور برف پاك كن زياد شده و آرميچر با سرعت بيشتری میچرخد.
هنگامی كه كليد برف پاك كن قطع میشود ممكن است تيغه‌ها در پائين شيشه قرار نگرفته باشند در اين مواقع بايد تيغه برف پاك كن آنقدر به حركت ادامه دهد تا به ابتدای مسير برسد. برای رسيدن به اين هدف از مجموعه ای شامل پلاتين و بادامك استفاده ميشود. بادامك روی محور آرميچر نصب ميگردد. اين بادامك طوری طراحی شده است كه اگر تيغه برف پاك كن پائين شيشه نباشد و كليد برف پاك كن قطع شود، هيچ نيرويی به پلاتين اعمال نكرده و پلاتين جريان برق را به كنتاكت 5 و از طريق كنتاكت متحرك به كنتاكت دور كند (كنتاكت 7) منتقل میكند و موتور برف پاك كن با دور كند حركت میكند تا زمانی كه بادامك زير پلاتين قرار گرفت و در اينصورت پلاتين متحرك (پلاتين 11) را به پلاتين ثابت (9) وصل میكند و در اين حالت هر دو زغال آرميچر به بدنه وصل ميشود و با توجه به اينكه در اين وضعيت تيغه برف پاك كن به پائين شيشه رسيده، آرميچر موتور برف پاك كن دچار حالت ترمزی شده و در همان موقعيت توقف مینمايد.
در برخی از موتورهای برف پاك كن به جهت افزايش كارايی به جای استفاده از پلاتين و بادامك جهت توقف تيغه های برف پاك كن در پائين شيشه، از مكانيزم پلاتين و صفحه كه بر روی چرخ دنده محور خروجی موتور برف پاك كن خودرو نصب شده است، استفاده ميگردد.
شكل زیر دو نوع از مكانيزم پلاتين و صفحه نصب شده بر روی چرخ دنده محور خروجی موتور برف پاك كن را نشان میدهد.

1- چرخ ­دنده محور خروجی موتور برف­ پاك ­كن                             2- محل تماس با پلاتين مثبت

     3- محل تماس با پلاتين انتقال                                        4- محل تماس با پلاتين منفی     

قسمت‌های سياه‌ رنگ : عايق قسمت­های سفيد: فلز هادی جريان برق

شکل دو نوع مكانيزم پلاتين و صفحه نصب شده بر روی چرخ ­دنده محور خروجی موتور برف پاک کن خودرو جهت انتقال تيغه ­های برف ­پاك ­كن به پائين شيشه

نحوه عملكرد مكانيزم پلاتين و صفحه 

این عملکرد مانند مكانيزم پلاتين و بادامك میباشد، مطابق شكل فوق، بر روي چرخ دنده محور خروجی سه ناحيه وجود دارد، ضمن آنكه بر روی درپوش اين چرخ دنده هم سه پلاتين وجود دارد، پلاتيني كه با ناحيه محيطی (2) در تماس است ماداميكه كه سوئيچ روشن است، حامل جريان برق 12 ولت میباشد، در حاليكه پلاتينی كه با ناحيه (4) در تماس است، همواره حامل جريان برق منفی میباشد، پلاتينی هم كه با ناحيه تمام فلزی (3) در تماس است وظيفه انتقال جريان برق مثبت يا منفی را به زغال مثبت موتور برف پاك كن از طريق كليد برف پاك كن برعهده دارد.
بنابراين، چنانچه مطابق شكل های فوق، كليد برف پاك كن در وضعيت خاموش قرار گيرد و تيغه های برف پاك كن در قسمت پائين شيشه نباشند، جريان برق مثبت 12 ولت از طريق پلاتين مثبت به ناحيه فلزی (2) رسيده، از طريق همين فلز به ناحیه تمام فلزی(3) و از آنجا از طريق پلاتين انتقال به كليد برف پاك كن و زغال دور كند موتور برف پاك كن رسيده و موتور برف پاك كن همواره به كار خود با دور كند ادامه ميدهد، هنگامی كه تيغه های برف پاك كن به قسمت پائين شيشه برسد، پلاتين مثبت به قسمت عايق ناحيه (2) رسيده بنابراين جريان برق مثبت 12 ولت به صفحة فلزی و پلاتين انتقال قطع ميگردد، از اينرو در اين وضعيت برق مثبت موتور برف پاك كن قطع ميشود، چنانچه موتور برف پاك كن به خاطر اينرسی كمی بيشتر دوران كند، پلاتين منفی به قسمت فلزی ناحيه (4) رسيده و از اينرو در اين حالت جريان برق منفی از طريق پلاتين منفی، قسمت فلزی ناحيه (4)، قسمت تمام فلزی ناحيه (3) پلاتين انتقال، كليد برف  پاك كن و زغال مثبت دور كند ميرسد. در اينصورت هر دو زغال دور كند موتور برف پاك كن دارای جريان برق منفی شده و موتور برف پاك كن دچار حالت ترمزی شده و در همان موقعيت متوقف ميشود.
لازم به ذكر است كه حركت دورانی چرخ دنده محور خروجی موتور الكتريكی از طريق يك مكانيزم چند ميله ای به حركت رفت و برگشتی تبديل شده و بنابراين حركت رفت و برگشتی تيغه های برف پاك كن باعث تميز شدن شيشه ميشود.
شكل زیر ساختار داخلی موتور برف پاك كن، مكانيزم پلاتين و صفحه انتقال تيغه های برف پاک کن خودرو به پائين شيشه و مكانيزم تبديل حركت دورانی چرخ دنده محور خروجی به حركت رفت و برگشتی تيغه های برف پاك كن را نشان ميدهد.

1- تيغه برف پاك كن،
2- چرخ دنده محور خروجی موتور برف پاك كن از جنس پلاستيك فشرده
3- زغال 4- صفحه حامل زغال ها 5- زغال مثبت دور تند
6- صفحات متورق آرميچر 7- بازوی تيغه برف پاك كن
8- شفت محرك تيغه های برف پاك كن 9- مارپيچ فولادی،
10- ياتاقان كروی 11- كلكتور يا كموتاتور 12- سيم پيچ آرميچر
13- قطب های آهنربای دائم 14- بدنه موتور برف پاك كن
15- مكانيزم پلاتين و صفحه انتقال تيغه های برف پاك كن به پائين شيشه
16- بازوی محرك شفت شماره (8) 17- بازوی متصل به محور چرخ دنده
18- صفحه رسانای فولادی19- زغال و فنر
20- بازوی مكانيزم برف پاك كن

شكل ساختار داخلی موتور برف پاك كن و مكانيزم تبديل حركت دورانی موتور به حركت رفت و برگشتی تيغه های برف پاك كن

لازم به ذكر است كه در شكل فوق نيز از مكانيزم ديگري جهت بازگشت تيغه­ های برف ­پاك­ كن به پائين شيشه استفاده شده است. با توجه به شكل ملاحظه مي­گردد كه در اين مكانيزم، پلاتين A دارای جريان برق منفی دائم، پلاتين C دارای جريان برق مثبت دائم (در صورت روشن بودن سوئيچ) بوده و پلاتين B هم از طريق مدار برف ­پاك ­كن در حالت خاموش بودن كليد برف پاک کن خودرو، به زغال مثبت دور كند موتور برف ­پاك ­كن وصل مي­باشد.