نابالانسی استاتیکی و دینامیکی چرخ خودرو

نابالانسی استاتیکی و دینامیکی چرخ خودرو موجب صدمات و آسیب‌های زیادی به شرح ذیل می‌شود:

  • افزایش مصرف سوخت
  • افزایش آلایندگی
  • کاهش عمر تایر
  • کاهش عمر جاده
  • کاهش عمر قطعات سیستم تعلیق، ترمز و فرمان خودرو
  • کاهش پایداری خودرو
  • کاهش راحتی سرنشین
  • مستهلک شدن اجزای بدنه خودرو

نابالانسی هندسی و جرمی که به صورت نابالانسی استاتیکی و دینامیکی در قطعات دوار بروز می کند باعث تولید نیروهای نامتقارنی می گردد که در صورت تداوم به اجزای قطعات دوار آسیب جدی وارد می کند و طبیعتا با افزایش تعداد دوران قطعات دوار میزان این نیروها افزایش یافته و آسیب ها نیز جدی تر می شود. موضوع نابالانسی هندسی و جرمی به صورت نابالانسی استاتیکی و دینامیکی در تمامی قطعات دوار اعم از هارد دیسک کامپیوتر، میل لنگ موتور، روتور توربین های نیروگاه ها، آرمیچر موتورهای الکتریکی، فن های انتقال جریان هوا، چرخ خودرو و غیره از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد که سالانه هزینه های بسیار هنگفتی به منظور کاهش اثرات مخرب انواع نابالانسی ها پرداخته می شود. لازم به ذکر است که کنترل نیروهای ناشی از نابالانسی بسیار سخت و بعضا غیر ممکن می باشد به همین دلیل بهترین راهکار برای کاهش اثرات مخرب نابالانسی استاتیکی و دینامیکی، افزایش کیفیت تولید قطعات به منظور همگن سازی هندسی و جرمی قطعه مورد نظر می باشد که این موضوع بخصوص در تایرهای وارداتی و داخلی به وضوح قابل ملاحظه می باشد به نحوی که تایرهای تولید داخل میزان نابالانسی هندسی و جرمی زیادی داشته و هنگام بالانس مجموعه چرخ به وزنه های بالانس بیشتری نیاز دارد.

از آنجایی که مجموعه چرخ خودرو در حال دوران می باشد چنانچه این مجموعه دچار نابالانسی جرمی یا هندسی گردد، ارتعاش تولید می کند. که علاوه بر کاهش راحتی سرنشین باعث کاهش پایداری  و همچنین استهلاک سایر قطعات سیستم های مرتبط با چرخ می شود. لذا موضوع نابالانسی استاتیکی و دینامیکی چرخ  خودرو از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد.

شکل زیر وضعیت چرخ  را در دو حالت بالانس (سمت راست) و نابالانس (سمت چپ) نشان می دهد.

بالانس چرخ خودرو

نابالانسی استاتیکی :

چنانچه جرم نابالانسی در صفحه  مرکزی تایر واقع گردد نابالانسی ایجاد شده را نابالانسی استاتیکی گویند.

نیروی حاصل از این جرم اضافی در صفحه مرکزی چرخ تولید شده و در جهت شعاع تایر می باشد. با افزایش سرعت دورانی تایر ارتعاش چرخ در راستای شعاع نیز افزایش می یابد.

نابالانسی دینامیکی چرخ خودرو:

وجود جرم اضافی نا متقارن بر روی تایر نسبت به صفحه مرکزی تایر و در راستای محور عرضی یا محور دوران تایر نابالانسی دینامیکی نامیده می شود. همزمان با افزایش سرعت دورانی تایر ارتعاش صفحه ای در مجموعه چرخ و تایر ایجاد می شود. بدیهی است که در شرایط واقعی ممکن است وجود جرم اضافی بصورت ترکیبی از دو نوع نابالانسی استاتیکی و دینامیکی ایجاد گردد.

در شکل زیر شرایط ایجاد نابالانسی استاتیکی و دینامیکی چرخ خودرو نشان داده شده است.

بالانس استاتیکی و دینامیکی خودرو

منبع: کتاب تکنولوژی مکانیک خودرو

گروه فنی مهندسی ایمگ

0 0 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
keyboard_arrow_up