توپی چرخ عقب پراید، تیبا، ساینا و کوئیک

توپی چرخ عقب پراید، تیبا، ساینا و کوئیک شبیه هم بوده و به صورت یکپارچه با کاسه چرخ طراحی و ساخته شده است. شکل 1 متعلقات چرخ عقب را نشان می‌دهد.

1-درپوش مهره توپی چرخ عقب 2-مهره قفلی توپی 3-واشر 4-رولبرینگ مخروطی بیرونی 5-کاسه چرخ عقب 6-کنس بیرونی رولبرینگ مخروطی داخلی 7-کاسه‌نمد 8-محور توپی چرخ عقب 9-طبق ترمز 10-کفشک ترمز 11-رینگ دندانه‌دار سنسور سرعت خودرو(ABS)، 12-رولبرینگ مخروطی داخلی 13-کنس بیرونی رولبرینگ مخروطی بیرونی 14-سنسور سرعت خودرو 15و16-پیچ و مهره اتصال محور توپی چرخ به اکسل
شکل 1-ساختمان کلی توپی چرخ عقب خودروهای پراید، تیبا، ساینا و کوئیک

دوره آموزشی تعمیرات گیربکس AL4

توپی چرخ عقب این خودروها که به صورت یکپارچه با کاسه چرخ طراحی و ساخته شده است مطابق شکل 2 از طریق دو رولبرینگ مخروطی بر روی محور توپی نصب می‌شود.

1-کاسه چرخ 2-رولبرینگ بیرونی 3-رولبرینگ داخلی 4-کاسه نمد 5-گریس
شکل 2-توپی چرخ عقب خودروهای پراید، تیبا، ساینا و کوئیک

شکل 3 رولبرینگ مورد استفاده در توپی چرخ عقب این خودروها را نشان می‌دهد.(برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد رولبرینگ‌ها به مقاله “رولبرینگ” مراجعه کنید و برای کسب اطلاعات در مورد نامگذاری بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها به مقاله “نحوه نام‌گذاری بلبرینگ‌ها و رولبرینگ‌ها” مراجعه کنید)

1-کنس یا رینگ بیرونی 2-کنس یا رینگ داخلی 3-غلتک 4-قفسه
شکل 3-رولبرینگ مورد استفاده در توپی چرخ عقب خودروهای پراید، تیبا، ساینا و کوئیک

نحوه باز کردن توپی چرخ عقب پراید :

برای باز کردن توپی چرخ عقب پراید، پس از خارج کردن درپوش مهره توپی چرخ، مطابق شکل 4 باید بخش پرچ شده مهره را باز کرد و پس از آن نسب با باز کردن مهره توپی چرخ اقدام کرد.

1-کاسه چرخ 2-مهره توپی چرخ عقب
شکل 4-نحوه باز کردن پرچ مهره توپی چرخ عقب

پس از خارج کردن کاسه چرخ، مطابق شکل 5 نسبت به خارج کردن کاسه‌نمد اقدام کنید.

شکل 5-نحوه باز کردن کاسه‌نمد توپی چرخ عقب

برای باز کردن رینگ دندانه‌دار توپی چرخ عقب نیز مطابق شکل 6 با استفاده از پولی‌کش اقدام می‌شود.

1-پولی‌کش 2-رینگ دندانه‌دار ABS 3-کاسه چرخ
شکل 6-نحوه خارج کردن رینگ دندانه‌دار ABS

برای خارج کردن کنس یا رینگ بیرونی رولبرینگ‌های داخلی و بیرونی، می‌توان با استفاده از ابزار مخصوص مطابق شکل 7 عمل کرد.

1-ابزار مخصوص خارج کردن کنس بیرونی رولبرینگ 2-کاسه‌چرخ
شکل 7-روش خارج کردن کنس بیرونی رولبرینگ مخروطی

روش بازدید و بررسی توپی چرخ عقب پراید :

پس از بازکردن کردن تمامی متعلقات توپی چرخ، مطابق شکل 8 محور توپی چرخ عقب را به دقت بررسی کنید و در صورت هرگونه ترک، خمیدگی، لهیدگی و هرز شدن رزوه، محور توپی چرخ را تعویض کنید.

شکل 8-بازدید و بررسی محور توپی چرخ عقب پراید

مطابق شکل 9 رولبرینگ‌ها نیز مورد بررسی قرار دهید و در صورت مشاهده هر گونه سایش، تغییر شکل یا تولید صدا حین دوران، آن را تعویض کنید.

شکل 9-بازدید و بررسی رولبرینگ توپی چرخ عقب پراید

مطابق شکل 10 بخش اصطکاکی کاسه‌چرخ نیز مورد بررسی و بازدید قرار دهید و در صورت لبه‌دار شدن، دوپهنی یا وجود ناهمواری، آن را تعویض کنید.

شکل 10-بازدید و بررسی سطح اصطکاکی کاسه چرخ

توجه: در صورت خارج کردن کاسه‌نمد توپی چرخ عقب، آن را حتما تعویض کنید.

روش بستن توپی چرخ عقب پراید :

پس از تعمیر، تعویض قطعات معیوب و استفاده مجدد از قطعات سالم، مطابق شکل 11 مهره توپی چرخ عقب را به نحوی سفت کنید که با استفاده از نیروسنج، نیروی مورد نیاز برای چرخاندن کاسه‌چرخ در حالتیکه که ترمز دستی یا ترمز پایی آزاد است بین 5/2 تا 5/8 نیوتن باشد.

شکل 11-نحوه تنظیم مهره توپی چرخ عقب

نحوه عیب‌یابی توپی چرخ عقب پراید :

برای عیب‌یابی توپی چرخ عقب پراید می‌توان اقداماتی به شرح ذیل را انجام داد:

• مطابق شکل 12 پس از قرار دادن خرک در زیر خودرو، میزان لقی جانبی چرخ را اندازه‌گیری کنید. میزان لقی باید صفر باشد و در صورت وجود لقی باید نسبت به بررسی مهره توپی و رولبرینگ‌های توپی چرخ اقدام کرد.

شکل 12-اندازه‌گیری لقی جانبی چرخ عقب

• درحالتیکه ترمز آزاد است و چرخ از سطح زمین جدا شده است، مطابق شکل 13 چرخ را بچرخانید، دوران چرخ باید با اندکی نیرو ولی کاملا بدون صدا و یکنواخت باشد.

شکل 13-آزمون دوران راحت و بدون صدای رولبرینگ چرخ عقب

• رزوه‌های مربوط به پیچ‌های چرخ را به طور دقیق تحت کنترل و بازرسی قرار دهید و در صورت مشاهده آثار هرزشدگی، لهیدگی و جدا شدن، توپی را تعویض کنید.
• کاسه‌نمد را به طور دقیق تحت کنترل و بازرسی قرار دهید و در صورت نشتی گریس، توپی را تعویض کنید.

در صورت بروز موارد زیر نسبت به تعویض کاسه‌چرخ اقدام کنید:

1. وجود لبه در سطح اصطکاکی کاسه‌چرخ
2. دوپهن شدن کاسه‌چرخ
3. ناهموار شدن سطح اصطکاکی