اگرچه خودرو بعنوان یک کالای سرمایهای در اکثر کشورهای دنیا محسوب نمیشود ولی در کشور ما بدلایل مختلف از قبیل وجود تحریمها ، اقتصاد تورمی ، کم بود تولید و نیازمندی بازار و جمعیت کشور ، نگاه سرمایهای بر خودرو وجود دارد . در این مقاله به صورت ساده و مختصر علمی میزان هزینهکرد و انتخاب مناسب خودرو معرفی خواهد شد. و اینکه اشاره به مدل یا برند خاصی نخواهد شد بلکه به صورت کلی به استراتژی مناسب برای خرید خودرو می پردازیم
سهم خودرو از دارایی های چقدر باشد؟
به صورت کلی در دنیا هزینهی خرید بین ۲ الی ۴ درصد کل دارایی شخص خریدار در نظر گرفته میشود. هزینه بیش از این مقدار، سطح تحمل در اتفاقات و تصادفات خودرو راکاهش داده و لطمات روحی و روانی شدیدی بر خانواده وارد مینماید. بطور مثال با دارایی ۱۰ میلیارد تومان، منطق خرید خودرو بین ۲۰۰ الی ۴۰۰ میلیون تومان است.
در صورت اهداف تجاری و کاری از وسیله نقلیه، مطالب گفته شده فاقد اعتبار است. اگرچه این نوع نگاه در ایران با توجه به قیمتهای خودرو کمی عجیب به نظر میرسد اما دیگر با تغییرات تکنولوژی خودروها و تغییر روند مالکیت در دنیای صنعتی ، تغییر رویکرد مردم در آینده کشور ما نیز دور از انتظار نخواهد بود.
به طور کلی جهت آرامش اقتصادی خانواده در هر سطحی که باشد وصرفا هدف استفاده شخصی در میان باشد توصیه میشود. بنابراین شاید محدوده 2 الی 4 درصد به نظر در ایران غیر معقول برسد اما هزینهکرد بیش از 10 درصد نیز نشان دهنده عدم وجود استراتژی مناسب در این حوزه خواهد بود. مخصوصا در زمانی که صحبت از هزینه ی سرویس و نگهداری خودرو به میان میآید و با توجه به اینکه هزینه سرویس و نگهداری هر خودرو درصدی ازقیمت خودرو است واضح است اگر خودرو انتخابی درصد بالایی از داراییهای یک خانواده را تشکیل دهد به همان نسبت میزان سرویس و نگهداری آن نیز باید هزینه شود. به عبارت سادهتر اگر خودرو گران قیمت ( بر اساس نسبت دارایی ) خریدار شود به همان نسبت نیز در هزینهکرد سرویس و نگهداری خودرو، اقتصاد خانواده خرید خودرو دچار چالش خواهد شد. به شکل 1 توجه کنید.
شکل 1- نرخ خدمات چند نمونه خودرو در سال 1401
ملاحظه میشود نرخ سرویسها و تعمیرات خودرو با افزایش قیمت خودرو افزایش خواهد داشت. بنابراین هنگام خرید خودرو توجه داشته باشید با خرید خودرو گرانتر هزینه ماهانه سرویس و نگهداری بیشتری برای آن خودرو بر اقتصاد خانواده وارد خواهد شد.
برای اطلاع دقیق از نرخ خدمات خودرو (Flat Rate)به مقاله مربوطه مراجعه کنید
چه خودروی مناسب خرید هست؟
از نظر اقتصادی خرید خودرو صفر با توجه به افت قیمت شدید در دو سال اول بعلت قدیمی شدن تجهیزات و افزایش هزینههای نگهداری در سالهای بعد خصوصا از سال پنجم به بعد همچنین عدم وجود تجهیزات به روز شده در خودروهای تولیدات داخل ،منطقی است جهت خرید خودرو در سال دوم اقدام و فروش آن را در انتهای سال پنجم انجام دهید.
البته باید توجه داشت موضوع بیان شده زمانی صادق است که خودرو انتخابی صرفا مورد استفاده شخصی قرار گرفته و حداکثر کیلومتر پیمایش واقعی آن بیش از چهل هزار کیلومتر نباشد لذا تشخیص کیلومتر پیمایش واقعی خودرو نیازمند بکارگیری از کارشناسان خبره است.
دیاگرام زیر تاثیرات زمان بر کاهش قیمت و افزایش هزینهها
دیاگرام شکل 2 تاثیرات زمان بر کاهش قیمت و افزایش هزینههای خودرو و محدوده مناسب خرید و فروش خودرو را نشان میدهد.
استراتژی اقتصادی انتخاب خودرو RWD؛ FWD و 4WD
(ازدیدگاه قیمت اولیه، هزینه نگهداری، هزینه تعمیرات، تاثیر برانسان و محیط زیست)
انتخاب مناسب نوع خودروهای سواری صندوقدار (سدان) از نظر نوع سیستم انتقال قدرت تاثیرات مختلفی بر استفاده کننده و جامعه دارد،از اینرو به تشریح برخی موارد مهم آن می پردازیم.
خودروهای عقب محرک که عموما در اکثر خودروهای قدیمی وجود داشت و بدلیل توزیع وزن یکنواختتر روی چهار چرخ به خودروهای استاندارد معروف بودند ولی امروزه بدلیل کاهش هزینههای ساخت عموما خودروهای جلو محرک تولید میشود ، خصوصیات مطلوب اینگونه خودروها کشش بهتر خودرو در جاده های سربالایی و تعادل نسبتا بهتر در جادههای لغزنده است.
خودروهای چهار چرخ محرک در سواریهای سدان جنبه ایمنی و تعادل بهتر در حرکت را دارا است اگرچه اینگونه خودروها در کشور ما نسبت به انواع دیگر زیاد نیست و قیمت گرانتر خرید و هزینه نگهداری ، عامه مردم را از دستیابی به آنها دور ساخته است.
درقدیم اکثر خودروهای شاسی بلند از نوع چهار چرخ محرک(SUV( 4WDبودند ولی امروزه علی رغم ابعاد ظاهری اکثر خودروهای شاسی بلند تولید داخل یا وارداتی از نوع جلو محرک CUVهستندکه کاملا قابلیت آنها با خودرو های SUV متفاوت است .
پیشنهاد میشود جهت شناخت خصوصیات خودروهای SUVو CUVبه مقاله مربوطه مراجعه شود.
استراتژی اقتصادی انتخاب خودرو مجهز به گیربکس دستی یا اتوماتیک
(از دیدگاه قیمت اولیه، هزینه نگهداری، هزینه تعمیرات،تاثیر بر انسان و محیط زیست)
یکی از سوالات متداول خریدران خودرو، محاسن خریداری اتومبیل دارای گیربکس دستی یا اتوماتیک است، در پاسخ به این سوال ابتدا میبایست خریدار شرایط و وضعیت روند استفاده از خودروشخصی خود را تعیین کند یعنی طول زمان استفاده از خودرو درروز ، میزان ترافیک مسیر تردد و قدرت خرید ، چنانچه زمان استفاده طی روز از خودرو زیاد و مسیر تردد پر ترافیک باشد بطور قطعی میتوان پیشنهاد خرید خودرو اتوماتیک را داد چرا که استفاده از پدال کلاچ صدمات زیادی به مفصلهای پا و هزینه های بعدی درمان راننده مهمتر از هزینههای خودرو خواهد بود، همچنین اصولا آلایندگی خودروهای اتومات در مسیرهای پر ترافیک کمتر ازخودروهای گیربکس دستی است.
در حال حاضر با افزایش اطلاعات و تربیت نیروی انسانی مجرب برای خودروهای دارای گیربکس اتوماتیک نگرانی از در دسترس نبودن خدمات تعمیرات اینگونه خودروها کاهش یافته است.
استراتژی اقتصادی انتخاب و خرید خودرو سواری(سدان)، CUVو SUV
(از دیدگاه قیمت اولیه، هزینه نگهداری، هزینه تعمیرات،تاثیر بر انسان و محیط زیست)
- خرید خودروهای سواری صندوقدار (سدان) با قابلیت صندوق بار، مناسب برای خانوادههای با جمعیت متوسط که تمایل مسافرت سالیانه نسبتا زیادی داشته و تردد داخل شهری و ترافیک زیادی ندارند مناسب است. اما از معایب آنها می توان به ابعاد و وزن بیشتر نسبت به خودروهای سواری بدون صندوق (هاچ بک) و مصرف سوخت بالاتر ، فرمانپذیری کمتر در مانورهای حرکتی اشاره کرد .
- امروزه تمایل مردم به خرید خودروهای شاسی بلند CUV بعلت شکل و ظرفیت نسبتا بیشتر از خودروهای سدان و متناسب بودن قیمت نسبت به خودروهای شاسی بلند SUV بیشتر از قدیم است اما باید در نظر داشت که هرگز اینگونه خودروها قابلیت و توانایی خودروهایSUV در جادههای بیابانی (OFF ROAD) را ندارند ومتاسفانه اشتباه کاربران در این خصوص صدمات و خسارتهای زیادی را ایجاد نموده است. اینگونه خودروها مناسب برای تردد جادهای درون و برون شهری میباشند.
- خودروهای شاسی بلند SUV دارای قابلیتهای چهار چرخ محرک4WD و مناسب برای رانندگی در جادههای بیابانی (OFFROAD) ، بدلیل مصرف زیاد سوخت، هزینههای سرویس ونگهداری خودروها مناسب برای تردد درون شهری نیستند.
- شایان ذکر است خودروهای سدان ، SUV و……چهار چرخ محرک ازنوع AWD دائم یا موقت مناسب برای تردد جادهای درون و برونشهری با ایمنی بالا در کنترل و هدایت خودرو میباشند.
نویسنده: مهندس علی مکی