مدار چراغ کوچک خانواده سمند و روش عیب‌یابی آن

مدار چراغ کوچک در خودرو های خانواده سمند چگونه کار می‌کند و نحوه عیب‌یابی آن چگونه است؟ باتوجه‌به اینکه تشخیص عملکرد مدارها در عیب‌یابی آنها اهمیت فراوانی دارد طی سلسله مقالاتی به‌تدریج مدارهای مختلف خودرو های داخلی مورد بررسی و تحلیل قرار خواهد گرفت در انتهای هر مقاله یک یا چند نمونه از روش عیب‌یابی در آن مدار بررسی خواهد شد. سطح این مقاله برای کسانی که آشنایی اولیه با برق خودرو دارند و با نقشه‌خوانی خودرو های خانواده‌های پژو آشنا هستند مناسب است.

مدار چراغ کوچک

مدار چراغ‌های کوچک یکی از ساده‌ترین و کاربردی‌ترین مدارهای الکتریکی خودرو است و می‌توان از آن به‌عنوان تمرینی برای آشنایی با نحوه نقشه‌خوانی، تشریح مدار و عیب‌یابی استفاده کرد. در این مقاله مدار چراغ کوچک مدل ۴۰۵ (سمند ساده) تشریح خواهد شد. در یک مقاله مجزا مدار مرتبط با سمندهای مالتی پلکس نیز معرفی و تشریح می‌شود.

دوره آموزشی برق خودروهای داخلی در دانشگاه صنعتی شریف

مدار چراغ کوچک ۴۰۵ – سمند ساده

شکل ۱ مدار این نوع را نشان می‌دهد. این مدار در مدل‌های پایین ۴۰۵ و سمندهای ساده (بدون سخنگو) استفاده می‌شود.

شکل ۱- اجزا مدار چراغ کوچک سمند ساده – ۴۰۵

مرحله اول: بررسی مسیر اتصال بدنه

شکل ۲ مسیر منفی مدار چراغ کوچک سمند را نشان می‌دهد.

شکل ۲- مسیر منفی در مدار چراغ کوچک

همانطور که مشاهده می‌شود چراغ‌های کوچک جلو هر یک منفی مجزا دارند (M001 و M002) چراغ‌های عقب با اینکه ظاهراً دارای دو منفی مجزا هستند؛ اما اگر به کد آنها توجه کنید (M050) ملاحظه می‌شود هر دو یک کد دارند یعنی هر دو منفی در واقع یکی هستند. چراغ‌های پلاک منفی خود را از طریق مجموعه چراغ عقب (2630) پایه 1 کانکتور 6 پایه قهوه‌ای (6V MR) دریافت می‌کند. مجموعه پشت آمپر نیز منفی خود را طریق اتصال بدنه (M020) دریافت می‌کند.

مرحله دوم: مسیر مثبت قبل از کلید

شکل 3 مسیر مثبت قبل از وصل‌شدن کلید چراغ کوچک را نشان می‌دهد.

شکل 3- مسیر برق مثبت قبل از روشن‌شدن چراغ کوچک

همانطور که در این شکل مشاهده می‌شود برق مثبت از باتری به جعبه‌فیوز کالسکه‌ای می‌رود سپس بدون اینکه در آنجا از فیوزی عبور کند از پایه 1 کانکتور 2 پایه مشکی (2v – NR) خارج می‌شود و به دسته چراغ‌پایه 2B کانکتور 5 پایه سفید (5V- BA) می‌رسد.

مرحله سوم: مسیر مثبت بعد از وصل کردن کلید

بعد از اینکه کلید دسته چراغ در حال روشن‌شدن قرار بگیرد مسیر برق مثبت به‌صورت شکل 4 ادامه پیدا می‌کند.

شکل 4- مسیر برق مثبت بعد از روشن‌شدن چراغ کوچک

بر اساس شکل 4 جریان مثبت وارد دسته چراغ شده سپس از کلید چراغ کوچک عبور می‌کند و از پایه 3B کانکتور 5 پایه سفید (5V- BA) خارج می‌شود و به سمت جعبه‌فیوز می‌رود 2 فیوز شماره 4 و 9 را تغذیه کرده و از چهار مسیر موازی خارج می‌شود.
مسیر اول: پس از عبور از فیوز F4 به سمت مجموعه چراغ عقب رفته و از طریق پایه 1 کانکتور 6 پایه قهوه‌ای (6V-MR) به لامپ مربوطه رسیده و آن را روشن می‌کند.
مسیر دوم: پس از عبور از فیوز F9 از پایه 5B کانکتور 13 پایه سبز (13V-VE) خارج می‌شود. به سمت مجموعه پشت آمپر (0004) رفته و از لامپ نشان‌دهنده چراغ کوچک عبور کرده و در نهایت از طریق M020 به بدنه متصل شده و لامپ نشان‌دهنده را روشن می‌کند.

مسیر سوم: پس از عبور از فیوز F9 از پایه 2B کانکتور 13 پایه خاکستری (13v- GR) خارج شده و به سمت چراغ عقب سمت راننده (2630) می‌رود. از آنجا از طریق پایه 6 کانکتور 6 پایه قهوه ای (6V-MR) به لامپ مربوطه رسیده و آن را روشن می‌کند. هم زمان از طریق مدار داخلی چراغ عقب و کانکتور 2 پایه قهوه‌ای (2v- MR) مثبت چراغ‌های پلاک را تأمین می‌کند.

مسیر چهارم: پس از عبور از فیوز F9 از پایه 7B کانکتور 13 پایه خاکستری (13v- GR) خارج شده و به سمت چراغ جلو سمت راننده (2620) و سمت شاگرد (2625) می‌رود. از آنجا از طریق پایه 1 کانکتور 2 پایه قهوه‌ای (2V-MR) هر دو چراغ به لامپ‌های مربوطه رسیده و آنها را روشن می‌کند.

مطالعه موردی

یکی از روش‌های آمادگی برای عیب‌یابی بررسی موضوعی عیب است به‌صورت کلی آن را Case study می‌نامند. در این مقاله برای آشنایی بهتر با فرایند عیب‌یابی به‌عنوان نمونه یک مورد بیان خواهد شد.
خودرو 405 با عیب روشن‌نشدن فقط چراغ‌های کوچک جلو مراجعه می‌کند. مسیر عیب‌یابی به‌صورت زیر خواهد بود.

شکل 5- عیب‌های احتمالی روشن‌نشدن چراغ‌های کوچک جلو

همانطور که در شکل 5 مشاهده می‌شود 7 احتمال خرابی وجود دارد که در روند بررسی باید آنها را کنترل کرد.

• خرابی کانکتور جعبه‌فیوز اتاق
• خرابی سیم خروجی جعبه‌فیوز با کد سیم V090
• خرابی هر دو کانکتور چراغ‌های جلو هم زمان
• خرابی فیبر و فنر و سر لامپی هر دو چراغ جلو هم زمان
• سوختن هر دو لامپ جلو چپ و راست هم‌زمان
• قطع‌شدن هر دو سیم منفی هم زمان
• قطع‌شدن هر دو اتصال بدنه چراغ‌های کوچک جلو هم زمان

بهترین راه شروع، بررسی از ساده‌ترین، محتمل‌ترین عیب خواهد بود.
بهتر است ابتدا کانکتور پایه قهوه‌ای یکی از چراغ های کوچک جدا شود و وجود مثبت و منفی در پایه‌های آن بررسی شود. اگر مثبت وجود داشته باشد. یعنی کانکتور خروجی جعبه‌فیوز و سیم مربوطه کاملاً سالم است و از احتمالات (1-2-3) حذف خواهند شد. اما اگر مثبت وجود نداشته باشد یعنی باشد 3 احتمال مربوطه تک‌به‌تک بررسی شوند.
درصورتی‌که منفی در پایه‌های کانکتور چراغ‌های جلو وجود داشته باشد احتمال خرابی سیم و اتصال منفی (6-7) غیرممکن خواهد بود. اما اگر منفی وجود نداشته باشد؛ یعنی باید ابتدا اتصال بدنه و سپس سیم‌های مربوطه (MMC1-MMC2) از نظر قطع بودن بررسی شود.

در نهایت لامپ‌ها بررسی شوند. در صورت سالم‌بودن احتمال خرابی کانکتور چراغ، فیبر و فنر و سر لامپی به ترتیب بررسی شود

آنچه در این مقاله آمد بررسی مدار چراغ کوچک پژو 405 و سمند ساده و یک نمونه روش عیب‌یابی آن بود. در دوره برق خودروهای داخلی ایمگ بررسی مدارها به‌صورت عملی روی خودرو انجام می‌شود

نویسنده:مهندس بهروز خطیبی