عیبیابی کاسه نمد
دلایل خرابی کاسه نمد
از آنجایی که عملکرد صحیح کاسهنمد نقش موثری در عملکرد و کارآمدی دستگاه یا ماشین دارد، لذا فرآیند عیبیابی عملکرد کاسهنمد موضوعی بسیار کلیدی در بهبود شرایط دستگاه است. بدین منظور در ذیل برخی از انواع عیوب و خرابی کاسه نمد که بسیار شایع است مورد بررسی قرار می گیرد. لازم به ذکر است که هنگام جایگزینی کاسهنمد نو، در صورتیکه عوامل مرتبط با بروز عیب در کاسهنمد قبلی برطرف نشود، کاسهنمد نو نیز دچار مشکل شده و طول عمر آن کاهش مییابد. پیش از مطالعه این مقاله، برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد کاسهنمد، مقاله “روش نصب کاسه نمد” درباره نحوه نصب کاسهنمد، مقاله “انواع کاسه نمد” و در مورد انواع کاسهنمد، مقاله “کاسه نمد” را بررسی کنید.
1. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 1 ترک و خراشهایی در لبه آببندی کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 1-ترک و خراش در لبه آببندی کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
این نوع خرابی کاسه نمد عمدتا به دلایل زیر ایجاد میشود:
1- لبه تیز روی بخش پخدار محور
2- عدم استفاده از ابزار مخصوص نصب کاسهنمد در موضع هزارخار یا خار روی محور
3- ورود ذرات خارجی به لبه آببندی کاسهنمد
4- حمل نامناسب - نحوه رفع عیب
برای از بین بردن عوامل بروز عیب از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1- لبههای تیز را اصلاح کنید.
2- از ابزار مخصوص استفاده کنید.
3- سطوح محور و کاسهنمد را تمیز کنید.
4- از روشهای مناسب برای حمل کاسهنمد استفاده کنید.
2. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 2 عدم استقرار مناسب لبه آببندی کاسهنمد روی محور را نشان میدهد.
1-کاسهنمد 2-محور 3-فنر کاسهنمد
شکل 2-عدم استقرار درست لبه آببندی کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- کوچک یا نامناسب بودن پخ محور
2- عدم انطباق مناسب مرکز محور و مرکز هوزینگ کاسهنمد
3- افزایش بیش از حد مجاز فشار داخلی دستگاه یا ماشین - نحوه رفع عیب
از روشهای زیر برای از بین بردن عوامل بروز عیب استفاده کنید:
1- پخ محور را اصلاح کنید.
2- عدم انطباقهای موجود را تنظیم کنید.
3- مجرای تهویه دستگاه را تمیز و باز کنید یا در صورت نیاز از کاسهنمد فشار بالا استفاده کنید.
3. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
در شکل 3، بروز عیب خارج شدن فنر کاسهنمد از محل استقرار آن را نشان میدهد.
شکل 3-خارج شدن فنر از داخل کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
این عیب ناشی از عوامل زیر است:
1- نامناسب بودن میزان پخ محور
2- عدم انطباق مناسب مرکز محور و مرکز هوزینگ کاسهنمد
3- لغزش همراه با چسبندگی لبه آببندی به سطح بیرونی محور - نحوه رفع عیب
راهکارهای زیر به عنوان برخی روشهای مناسب رفع عیوب فوق پیشنهاد میشود:
1- پخ محور را اصلاح کنید.
2- انطباقات را بررسی و تنظیم کنید.
3- پیش روغنکاری هنگام نصب کاسهنمد و روغنکاری حین عملکرد را بررسی و اصلاح کنید.
4.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 4 نشانههایی از بروز عیب سخت و مسطح شدن لبه آّببندی کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 4-سخت و مسطح شدن لبه آببندی
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- افزایش بیش از حد دمای محل کاسهنمد حین عملکرد یا سرویس
2- روغنکاری ضعیف
3- افزایش فشار بیش از حد داخل دستگاه یا ماشین - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب، از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1- از کاسهنمد با قابلیت تحمل دمای بیشتر استفاده کنید.
2- روش و حجم روغنکاری را اصلاح کنید.
3- مجرای تهویه دستگاه را تمیز و اصلاح کنید و در صورت نیاز از کاسهنمد با قابلیت تحمل فشار بالا استفاده کنید.
5.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 5، وضعیت نرمشدگی و اعوجاج در کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 5-نرمشدگی یا اعوجاج در کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
این عیب عمدتا ناشی از موارد زیر است:
1- انتخاب غلط جنس لاستیک کاسهنمد
2- غوطهور شدن طولانی مدت کاسهنمد در حلال معدنی و روغن مورد استفاده برای تمیزکاری - نحوه رفع عیب
برای رفع این عیب از روشهای زیر استفاده کنید:
1- از کاسهنمدی استفاده که کنید که نسبت به روغنی که قرار است آببندی شود مقاومت بیشتری داشته باشد.
2- برای نصب و تمیز کردن کاسهنمد از روغن دستگاه استفاده کنید و از روغن تمیزکاری استفاده نکنید. بعلاوه، اگر گریس برای روانکاری استفاده میشود، از نفت چراغ به عنوان روغن تمیز کننده استفاده کنید.
6.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 6 عیب خوردگی شدید محور را نشان میدهد.
شکل 6-بروز عیب خوردگی شدید در محور
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- ورود آلودگی و ناخالصی به ناحیه آببندی
2- سایش شیمیایی به دلیل افزایش دما و فشار بیش از حد افزودنیهای روغن
3- روغنکاری نامناسب کاسهنمد
4- لغزش همراه با چسبندگی لبه آببندی به سطح بیرونی محور - نحوه رفع عیب
برای پیشگیری از بروز این نوع خرابی کاسه نمد از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1- از تجهیزات پیشگیری از ورود ناخالصی به ناحیه آببندی استفاده کنید.
2- از روغن مناسب استفاده کنید و انطباقات ابعادی را بررسی و تنظیم کنید.
3- پیش روغنکاری هنگام نصب و روغنکاری حین عملکرد را بررسی و اصلاح کنید.
7. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
سایش عمیق لبه آببندی کاسهنمد در شکل 7 نشان داده شده است.
شکل 7-سایش عمیق لبه کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- روغنکاری ضعیف
2- صاف و صیقلی نبودن سطح محور
3- ورود گرد و خاک و ناخالصی به ناحیه آببندی - نحوه رفع عیب
برای پیشگیری از بروز این عیب استفاده روشهای زیر پیشنهاد میشود.
1- هنگام نصب، لبه کاسهنمد را روانکاری کنید.
2- روغنکاری سطح تماس را بهتر کنید.
3- صافی سطح محور را افزایش دهید.
4- از تجهیزات پیشگیری از ورود ناخالصی به ناحیه آببندی استفاده کنید.
8. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 8، بروز ترک و سخت شدن لبه آببندی را نشان میدهد.
شکل 8-ایجاد ترک و سخت شدن لبه آببندی
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- روغنکاری ضعیف
2- سرعت محیطی بیش از حد مجاز محور
3- افزایش بیش از حد فشار داخل دستگاه - نحوه رفع عیب
با استفاده از روشهای زیر میتوان از بروز این عیب پیشگیری کرد:
1- بهبود فرآیند روغنکاری
2- بهبود فرآیند خنککاری کاسهنمد
3- استفاده از کاسهنمد با مقاومت حرارتی بالاتر
4- تمیز و بررسی کردن مجرای تهویه دستگاه
5- استفاده از کاسهنمد با قابلیت تحمل فشار بالاتر
•
9. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 9 نحوه سائیدگی نا متعارف و دولبه شدن کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 9-سائیدگی غیرمتعارف و دولبه شدن کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
عامل بروز این نوع خرابی کاسه نمد افزایش بیش از حد مجاز فشار داخل دستگاه است. - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب باید نسبت به تمیز کردن مجرای تهویه و استفاده از کاسهنمد با قابلیت تحمل فشار بالا اقدام کرد.
10. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 10، عیب سایش غیریکسان روی لبه آببندی و گردگیر کاسهنمد را نشان میدهد که تقریبا شبیه به یکدیگر هستند.
1-سایش لبه آببندی و گردگیر کاسهنمد
شکل 10-سایش غیریکسان ولی شبیه به یکدیگر روی لبه آببندی و گردگیر کاسه نمد
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- عدم انطباق مرکز محور و مرکز هوزینگ
2- تاب داشتن یا کج بودن محور - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این نوع عیب، میتوان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
1- عدم همراستایی محور و هوزینگ را بررسی و برطرف کنید.
2- تاب داشتن یا کج بودن محور را اندازهگیری و برطرف کنید.
11. نشانه بروز عیب
شکل 11، عیب سایش غیریکسان روی لبه آببندی و گردگیر کاسهنمد را نشان میدهد که تقریبا معکوس یکدیگر هستند.
1-سایش لبه آببندی و گردگیر کاسهنمد
شکل 11-سایش غیریکسان و معکوس روی لبه آببندی و گردگیر کاسه نمد
- عوامل بروز عیب
این عیب ناشی از استقرار کج و نامناسب کاسهنمد در هوزینگ به دلایل زیر میباشد:
1- قطر نامناسب هوزینگ
2- پخ نامناسب هوزینگ
3- شعاع نامناسب گوشه کف هوزینگ
4- استفاده از ابزار مخصوص نامناسب - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب، راهکارهای زیر پیشنهاد میشود:
1- قطر هوزینگ کاسهنمد را اصلاح کنید.
2- پخ هوزینگ را اصلاح کنید.
3- شعاع گوشه کف هوزینگ را اصلاح کنید.
4- از ابزار مخصوص مناسب برای نصب کاسه نمد استفاده کنید.
12.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 12، زبر شدن و پوسته کردن لبه آببندی را نشان میدهد.
شکل 12-زبر شدن و پوسته کردن لبه آببندی
- عوامل بروز عیب
این عیب ناشی از ورود گرد و خاک و ناخالصی به ناحیه آببندی و روغنکاری ضعیف است. - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب، از تجهیزات پیشگیری ورود آلودگی به ناحیه آببندی استفاده کنید و کیفیت روغنکاری ناحیه آب بندی را افزایش دهید.
13.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 13، پارگی پاشنه کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 13-پارگی پاشنه کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
عوامل بروز این نوع خرابی کاسه نمد به شرح زیر است:
1- روش حمل نامناسب
2- افزایش بیش از حد فشار داخلی دستگاه
3- تغییرات لحظهای و شدید فشار داخلی دستگاه - نحوه رفع عیب
راهکارهای زیر برای پیشگیری از بروز این عیب پیشنهاد میشود:
1- از روش حمل مناسب استفاده کنید.
2- مجرای تهویه دستگاه را تمیز کنید و از کاسهنمد با قابلیت تحمل فشار بالا استفاده کنید.
3- طراحی دستگاه را به نحوی تغییر دهید که از تغییرات لحظهای و شدید فشار داخلی دستگاه پیشگیری شود.
14. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 14 تغییر شکل لبه آببندی کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 14-تغییر شکل لبه آببندی کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
این عیب عمدتا به دلیل افزایش بیش از حد دمای روغن و دستگاه حین عملکرد ایجاد میشود. - نحوه رفع عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- عامل افزایش دمای دستگاه را بررسی و برطرف کنید.
2- از کاسهنمد با قابلیت تحمل دمای بالا استفاده کنید.
15. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 15، سایش سطح جانبی لبه کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 15-سایش سطح جانبی لیه کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
موارد زیر باعث بروز این عیب میشود:
1- افزایش بیش از حد فشار داخلی دستگاه
2- ایجاد فشار منفی بین لبه آببندی و گردگیر
3- تاب زیاد محور
4- زیاد بودن خارج از معمول قطر محور - نحوه رفع عیب
راهکارهای زیر برای برطرف کردن این عیب پیشنهاد میشود:
1- تمیز کردن مجرای تهویه و پیشگیری از افزایش بیش از حد مجاز فشار داخلی دستگاه
2- ایجاد لفی مجاز برای لبه کاسهنمد یا گردگیر
3- اصلاح دقت ابعادی محور
4- اصلاح قطر محور
16. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 16، ایجاد ترک و پارگی در لبه آببندی کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 16-ترک و پارگی در لبه آببندی
- عوامل بروز عیب
بروز این ناشی از عوامل زیر است:
1- چسبیدن لبه کاسهنمد به محور بخصوص هنگام نصب
2- روغنکاری ضعیف لبه کاسهنمد
3- کیفیت پایین صافی سطح محور
4- تغییرات لحظهای و شدید فشار داخلی دستگاه - نحوه رفع عیب
برای رفع این عیب از توصیههای زیر استفاده کنید:
1- پیش روانکاری هنگام نصب را ارتقا دهید.
2- کیفیت روغنکاری لبه کاسهنمد حین عملکرد را اصلاح کنید و ارتقا دهید.
3- صافی سطح محور را به صافی سطح µmRa (0.1-0.32) و mRzµ (0.8-2.5) ارتقا دهید.
4- طراحی دستگاه را به نحوی تغییر دهید که از تغییرات لحظهای و شدید فشار داخلی دستگاه پیشگیری شود.
17.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 17، تاولزدگی لبه کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 17-تاولزدگی لبه آببندی کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
موارد زیر باعث بروز این عیب میشوند:
1- انباشته شدن روغن با دمای زیاد در لبه آببندی
2- فاسد شدن روغن لبه آببندی
3- آینهای شدن سطح محور
4- افزایش بیش از حد سرعت محیطی محور
5- افزایش بیش از حد بار شعاعی محور - نحوه رفع عیب
برای پیشگیری از بروز این عیب موارد زیر را انجام دهید:
1- کیفیت روغنکاری لبه آببندی را ارتقاء دهید.
2- صافی سطح محور را به صافی سطح µmRa (0.1-0.32) و mRzµ (0.8-2.5) ارتقا دهید.
3- بار شعاعی اعمالی به محور را کاهش دهید.
18. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 18 پوسته شدن سطح بیرونی طوقه کاسهنمد را نشان میدهد.
شکل 18-پوسته شدن سطح بیرونی طوقه
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- کم بودن قطر هوزینگ
2- نامناسب بودن پخ هوزینگ
3- پایین بودن کیفیت صافی سطح هوزینگ
4- هم محور نبودن محور هوزینگ با ابزار مخصوص نصب کاسهنمد - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب از توصیههای زیر استفاده کنید.
1- قطر هوزینگ را اصلاح کنید.
2- پخ هوزینگ را اصلاح کنید.
3- کیفیت صافی سطح هوزینگ را اصلاح کنید.
4- ابزار مخصوص را ارتقاء دهید و از روش نصب مناسب استفاده کنید.
19. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
پاره شدن سطح بیرونی طوقه در شکل 19 نمایش داده شده است.
شکل 19-پاره شدن سطح بیرونی طوقه
- عوامل بروز عیب
عوامل زیر باعث بروز این عیب میشوند:
1- وجود لبپریدگی روی هوزینگ
2- خراش یا منفذ در سطح داخلی هوزینگ - نحوه رفع عیب
برای از بین بردن این عیب، از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1- لبپریدگی هوزینگ را اصلاح کنید.
2- خراش و منفذ سطح داخلی هوزینگ را برطرف کنید.
20.نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 20، تغییر شکل کاسهنمد را نشان میدهد.
1-تغییر شکل طوقه کاسهنمد
شکل 20-تغییر شکل کاسهنمد
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- قطر کم هوزینگ
2- کوچک بودن پخ هوزینگ
3- نامناسب بودن ابزار مخصوص نصب کاسهنمد - نحوه رفع عیب
برای پیشگیری از بروز این عیب از توصیههای زیر استفاده کنید:
1- قطر هوزینگ را اصلاح کنید.
2- پخ هوزینگ را اصلاح کنید.
3- از ابزار مخصوص مناسب استفاده کنید.
21. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 21، کج شدن روکش آببندی طوقه را نشان میدهد.
1-کج شدن روکش آببندی طوقه
شکل 21-کج شدگی روکش آببندی طوقه
- عوامل بروز عیب
این عیب ناشی از عوامل زیر است:
1- قطر کم هوزینگ
2- کوچک بودن پخ هوزینگ
3- عدم وجود توازی و دقت ابعادی بین ابزار مخصوص و هوزینگ - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1- قطر هوزینگ را اصلاح کنید.
2- پخ هوزینگ را اصلاح کنید.
3- از ابزار مخصوص مناسب و درست استفاده کنید.
22. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
شکل 22 خارج شدن کاسهنمد از داخل هوزینگ را نشان میدهد.
1-هوزینگ 2-محور 3-کاسهنمد
شکل 22-خارج شدن کاسهنمد از داخل هوزینگ
- عوامل بروز عیب
برای عیبیابی به موارد زیر توجه کنید:
1- بزرگ بودن قطر هوزینگ
2- کوچک بودن قطر بیرونی طوقه کاسهنمد
3- نصب پرسی نامناسب کاسهنمد
4- تغییر شکل و تاب داشتن هوزینگ - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن این عیب از توصیههای زیر استفاده کنید:
1- قطر هوزینگ را اصلاح کنید.
2- از کاسهنمد با قطر بیرونی مناسب استفاده کنید.
3- از کاسهنمد با طوقه مناسب(فلزی یا لاستیکی) استفاده کنید.
4- موقعیت نصب کاسهنمد به صورت پرسی را اصلاح کنید.
5- هوزینگ را تقویت کنید تا دچار تغییر شکل و تاب نشود.
23. نشانه بروز خرابی کاسه نمد
هیچگونه اثر غیرمعمولی بر روی کاسهنمد وجود ندارد ولی نشتی روغن وجود دارد.
- عوامل بروز عیب
درصورتیکه هیچ عیبی بر روی کاسهنمد وجود نداشته باشد ولی نشتی ایجاد شود، موارد ذیل میتواند باعث بروز این عیب شود:
1- کوچک بودن قطر محور
2- مناسب نبودن کیفیت صافی سطح محور
3- آسیب دیدگی محور
4- ماشینکاری محوری روی محور(سنگزنی محوری)
5- ضعیف بودن قابلیت انطباق لبه آببندی با محور
6- تاب محور
7- خارج از مرکز بودن هوزینگ
8- مناسب نبودن انطباقات بین محور با کاسهنمد و کاسهنمد با هوزینگ
9- سفت بودن بیش از حد لبه آببندی
10- مقاومت دمایی کم کاسهنمد
11- نصب کاسهنمد در جهت برعکس
12- وجود آلودگی در محل آببندی
13- زیاد بودن قطر هوزینگ
14- کوچک بودن قطر طوقه کاسهنمد
15- کم بودن کیفیت صافی سطح هوزینگ
16- بروز خط و خش یا وجود منفذ در هوزینگ - نحوه رفع عیب
برای برطرف کردن نشتی کاسهنمدی که مشکل خاصی ندارد از راهکارهای زیر استفاده کنید:
1- ابعاد محور را اصلاح کنید.
2- صافی سطح محور را به صافی سطح µmRa (0.1-0.32) و mRzµ (0.8-2.5) ارتقا دهید.
3- پلیسهها و گوشههای تیز را حذف کنید یا محور را تعویض کنید.
4- روش سنگزنی را اصلاح کنید و از سنگزدن در جهت محور اجتناب کنید.
5- همراستایی محور هوزینگ با محور را ارتقاء دهید.
6- دقت ابعادی محور را افزایش دهید.
7- از کاسهنمد با گشتاور اصطکاکی پایین استفاده کنید.
8- از کاسهنمد با مقاومت دمایی مناسب استفاده کنید.
9- جهت نصب کاسهنمد را رعایت کنید.
10- روش صحیح حمل کاسهنمد را رعایت کنید.
11- ابعاد هوزینگ را اصلاح کنید.
12- از کاسهنمد با ابعاد دقیق و مناسب استفاده کنید.
13- کیفیت صافی سطح هوزینگ را افزایش دهید.
14- خط و خش و منافذ موجود در هوزینگ را اصلاح کنید.
با توجه به موارد فوق در فرآیند عیبیابی کاسه نمد، در صورت بروز نشتی، باید شکل ظاهر کاسهنمد را با دقت بسیار بررسی کرده و به جزئیات به دقت توجه شود. در صورتیکه عیبیابی کاسهنمد به صورت سیستماتیک صورت پذیرد، به راه حل برطرف کردن آن عیب نیز میتوان دست یافت و از هدررفت انرژی و زمان پیشگیری میشود ضمن آنکه این نوع عیبیابی باعث افزایش طول عمر دستگاه نیز میشود.