موتور دستگاهی است كه انرژي شيميايی را طي فرآيندهاي خاص و منظمي به انرژی مكانيكی تبديل می‌كند و از ديدگاه‌های مختلفی به شرح زیر دسته‌بندی می‌شود:
دسته بندی موتورها از ديدگاه نحوه چیدمان سیلندرها
در اين دسته‌بندی موتورها با توجه به ساختمان ظاهری آنها مطابق شکل 1 دسته‌بندی می‌شوند.
شکل 1-دسته‌بندی موتورها از دیدگاه نحوه چیدمان سیلندرها
الف-موتورهای رديفی
در اين طرح مطابق تمامي سيلندرها در يك خط و پشت سرهم قرار گرفته‌اند از اينرو به اين موتورها In-Line گفته مي‌شود اين نوع موتور در خودروهاي پيكان، پرايد، پژو 206، 405 ، پارس، سمند، زانتيا و … استفاده شده است. اين طراح داراي مزيت سادگي در طراحي و ساخت است. ولي چنانچه تعداد سيلندرها زياد شود استحكام موتور و قطعات آن مانند ميل لنگ كاهش مي‌يابد و نصب موتورها با طول زياد در محفظه موتور سخت است از اينرو به روش‌هاي دیگری که درذيل مورد بررسی قرار می‌گیرد، بايد نسبت به كاهش طول موتور اقدام نمود.
ب-موتور V شكل
برای كاهش طول موتور و افزايش استحكام میل‌لنگ و بلوکه سیلندر موتور، سیلندرهاي موتور را برروي يال‌هاي V با زواياي 60، 90 و 120 درجه قرار مي‌دهند تا موتور Vشکل ایجاد شود. از اين نوع موتور در خودرو هاي نيسان مدل‌های ماكسيما و مورانو ، هيوندای مدل‌های سانتافه، آزرا و غیره استفاده شده است.
پ-موتور خوابيده يا Flat
چنانچه زاويه بين دو يال V را 180 درجه در نظر بگيريم علاوه برمزاياي موتور V شكل ، ارتفاع موتور نيز كاهش مي يابد و موتورهاي با طرح خوابيده يا Flat ايجاد مي‌گردد.
ت-موتور W شكل
چنانچه تعداد سيلندرهاي موتور به حدی افزایش یابد که با استفاده از طرح Vشكل نيز طول موتور افزايش یابد از طرح موتورهاي خورجيني يا W استفاده می‌شود که سیلندرهای موتور بر روی سه یال قرار گرفته و با حفظ طول موتور می‌توان از سیلندرهای بیشتری استفاده کرد.
ث-موتورهای ستاره‌ای يا star
اين نوع موتورها، سيلندرها به صورت ستاره‌اي در اطراف ميل‌لنگ قرار گرفته‌اند از اينرو طول موتوركاهش يافته و استحكام آن افزايش مي‌يابد ولي هزينه طراحي و ساخت آن زياد است. این نوع موتور در هواپیماهای ملخ‌دار استفاده می‌شود و به دلیل اینکه قطر موتور زیاد می‌شود قابلیت استفاده در خودرو ندارد.
1-ميل بادامك 2- اسبك 3- تايپت هيدروليكي 4-سوپاپ هوا يا ورودي يا گاز 5- سوپاپ خروجي يا دود 6- پيستون 7- شاتون 8- ميل لنگ 9- كارتل، كارتر يا مخزن روغن 10-پمپ روغن يا اويل پمپ11-فیلتر هوا 12-سرسیلندر 13- چرخ تسمه سرميل سوپاپ يا ميل بادامك 14-تسمه تایم 15- تسمه سفت كن 16- چرخ تسمه سرميل لنگ 17-فیلتر سیمی اویل پمپ
1-خارنگهدارنده 2- فنر نگهدارنده اسبك 3- اسبك 4- تكيه گاه ميل اسبك 5- پيچ تنظيم لقي سوپاپ ها يا فيلرگيري 6- خارنگهدارنده سوپاپ 7- بشقابك بالايي فنر سوپاپ 8- لاستيك آب بندي و جلوگيري كننده نفوذ روغن از اطراف سوپاپ به داخل مانيفولدها9- فنر سوپاپ 10- بشقابك زيرين فنر سوپاپ 11- خار حلقوي نگهدارنده گيت يا گايد سوپاپ 12- گيت، گايد يا راهنماي سوپاپ 13- سوپاپ دود (كوچكتر)14- سوپاپ هوا (بزرگتر) 15- ميل اسبك 16-سه راهي روغنكاري ميل‌اسبك‌ها و اسبك‌ها و سوپاپ‌ها 17- ميل‌تايپت 18- لوله روغنكاري 19- رينگ‌هاي كمپرسی 20- رينگ روغني 21- پيستون 22-چرخ زنجير سرميل سوپاپ يا ميل‌بادامك 23- ميل‌سوپاپ يا ميل‌بادامك24- تكيه‌گاه (ياتاقان از نوع بوش) ميل‌بادامك 25- تايپت 26- بوش بالايي شاتون 27- شاتون 28-گژن‌پين يا پين اتصال پيستون به شاتون 29- ياتاقان‌های متحرك شاتون و ميل لنگ30-پولي سر ميل‌لنگ 31- چرخ زنجير سر ميل‌لنگ 32- زنجير تايم 33- لوله سركج روغنكاري زنجير تايم34-میل‌لنگ 35 -فلايويل يا چرخ طيار 36-محورهاي ثابت ميل‌لنگ 37- محورهاي متحرك ميل‌لنگ 38- وزنه‌هاي تعادل ميل‌لنگ 39-زنجير سفت كن 40- ياتاقان‌هاي ثابت ميل‌لنگ 41- فيلتر پمپ روغن يا اويل‌پمپ 42- درپوش اويل‌پمپ 43- پوسته اويل‌پمپ 44- روتورخارجی اويل‌پمپ 45- روتور داخلي اويل‌پمپ 46- چرخ‌دنده محرك محور و روتور داخلي اويل‌پمپ كه حركت خود را ازچرخ دنده ميل‌سوپاپ دريافت می‌كند.
1- درپوش محل سرریز روغن موتور 2-درپوش يا قالپاق سوپاپ‌ها 3- واشر آب‌بندی سوپاپ‌ها 4- سرسيلندر 5- واشر سرسيلندر 6- بلوكه سيلندر 7- واشر آب‌بندي سيني بغل موتور8- سينی بغل موتور 9- لوله تهويه كارتل 10- سيني جلو موتور 11- واشر آب‌بندی سينی جلو موتور 12- واشر آب‌بندی کارتل 13- کارتل 14-پیچ تعویض روغن موتور
