ميل‌لنگ و ياتاقان‌ها
شكل1 ميل‌لنگ يك موتور چهارزمانه چهار سيلندر را نشان می‌دهد. همانگونه كه در شكل 1 مشاهده می‌شود، اين ميل‌لنگ دارای 5 محور ثابت است و میل‌لنگ از طريق اين 5 محور ثابت به بلوكه سيلندر متصل می‌شود و حول محور اصلی خود دوران می‌كند و این میل‌لنگ دارای 4 محور متحرک است که به شاتون متصل می‌شود.
1-محورهای اصلی يا ثابت ميل‌لنگ 2-محورهای متحرك ميل‌لنگ 3-وزنه‌های تعادل ميل‌لنگ
شكل 1-ميل‌لنگ موتور چهارزمانه چهارسيلندر
شکل 2 نحوه اتصال محورهای متحرک میل‌لنگ به شاتون و پیستون را نشان می‌دهد به نحوی که با حركت خطي پيستون به سمت بالا و پايين، ميل لنگ حركت دورانی انجام می‌دهد.
1-محور ثابت 2-وزنه تعادل 3-پیستون 4-گژن‌پین 5-شاتون 6-محور متحرک
شکل 2-نحوه اتصال محورهای متحرک میل‌لنگ به شاتون‌ها
با توجه به شكل 3 برای اتصال شاتون به ياتاقانهای متحرك ميل‌لنگ از ياتاقان و كپه ياتاقان استفاده شده است كه بوسيله پيچ به انتهاي شاتون بسته مي‌شوند. يك نیم ياتاقان درون شاتون و يك نیم ياتاقان هم در قسمت كپه ياتاقان قرار گرفته است و نهايتاً يك استوانه كامل را تشكيل می‌دهند كه كل محور متحرك ميل لنگ را در برگرفته و اتصال شاتون با محور متحرك ميل لنگ را محقق می‌کند. برای كاهش اصطكاك، روغن بين كپه ياتاقان و محور متحرك ميل‌لنگ قرار گرفته و عمل روانكاری و خنك‌كاری را انجام می‌دهد.
1-ياتاقان 2- كپه ياتاقان
شكل 3-کپه ياتاقان و یاتاقان شاتون
فلز پایه ياتاقان فولاد است و لايه داخل آن را با فلز نرمي به نام بابيت ( تركيبی از آنتيموان، آرسنيك، مس، سرب و قلع) پوشش می‌کنند. در اين صورت در صورت بروز سايش، ميل‌لنگ كه گران قيمت است سالم مانده و بابيت ياتاقان به تدريج سائيده می‌شود كه قابل تعويض است و هزينه تعويض آن در مقابل تعویض ميل‌لنگ كمتر است.
برای اتصال محورهاي ثابت ميل‌لنگ به بلوكه موتور نيز مطابق شكل 4 از كپه ياتاقانهای ديگری استفاده می‌شود و بدین صورت لقي شعاعي ميل لنگ در محدوده 0/30 میلیمتر تنظیم می‌شود و این فاصله نیز توسط روغن پر می‌شود تا محورهای ثابت و متحرک میل‌لنگ بر روی فیلمی نازک از روغن تکیه کرده و دوران کنند.
1- بغل ياتاقانی بالايی 2- كپه ياتاقان بالايی 3- كپه ياتاقان پايينی و شيار روغنی 4- بغل ياتاقانی پايينی 5- شيار روغنكاري بغل ياتاقانی 6– محل تثبيت بغل ياتاقانی 7- كپه ياتاقان 8- بلوكه سيلندر 9- بغل ياتاقانی پايينی
شكل 4-ياتاقان‌بندی محور ثابت ميل‌لنگ
برای كنترل لقی طولی ميل‌لنگ نيز با توجه به شكل 4 از بغل ياتاقانی با ضخامت‌های مختلف استفاده می‌شود.
شکل 5 یک دست یاتاقان را نشان می‌دهد.
شکل 5-یک دست یاتاقان
لازم به توجه است كه همواره ميزان لقي بين محورهاي ثابت و متحرك با ياتاقان هاي مورد نظر بايد درحد مجاز باشد چنانچه اين لقی زيادتر از حد مجاز باشد، نشتي روغن زياد شده و فشار روغن كاهش پیدا می‌کند و در هنگام اعمال نیرو به شاتون، فیلم روغن بین یاتاقان‌ها و محورهای ثابت و متحرک از بین رفته و باعث تماس فلز با فلز شده و بنابراین سایش یاتاقان ها و میل لنگ را در پی خواهد داشت. برای اعلام هشدار به راننده در صورت کاهش فشار روغن، چراغ اخطاری درون صفحة نشان دهنده ها (داشبورد) تعبیه شده که با روشن شدن آن راننده از کاهش فشار روغن موتور آگاه می‌شود. در صورتیکه کاهش فشار روغن زیاد باشد، تماس فلز با فلز محورهای میل‌لنگ و یاتاقان‌ها زیاد شده و در صورت ادامه کار موتور در چنین شرایطی، احتمال ذوب شدن یاتاقان‌ها و چسبیدن به محورهای ثابت و متحرک میل لنگ وجود دارد که در صورت بروز چنین وضعیتی، میل‌لنگ متوقف شده و اصطلاحاً موتور جام می‌شود.
