همانطور که در مقاله معرفی شبکه مالتی پلکس سمند ماکس و اکو ماکس بیان شد. طرح توسعه اولیه فاز صفر و یک پژو 206 ایرانیزه منجر به طراحی این دو مدل شبکه توسط شرکت کروز شد در ادامه فعالیتهای توسعه این شرکت ، شبکه مالتی پلکس SMS معرفی شد. در این مقاله در مورد ساختار این شبکه مطالبی بیان خواهد شد.
معرفی مالتی پلکس SMS
آخرین نسل موجود ( تاکنون) برای خودروها سمند ، سورن با اندکی تغییرات ، نسل SMS شناخته میشود. این نسل با نام شرکت سازه پویش نیز در بازار شناخته میشود. شرکت سازه پویش هم مانند شرکت کروز یکی از شرکتهای مطرح در زمینه طراحی و تولید تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی خودرو به شمار میرود. شبکه مالتی پلکس SMS از سال 1392 روی خودرو سمند / سورن / دنا مورد استفاده قرار گرفت.
اجزا شبکه SMS
تعداد نودهای مورد استفاده در شبکه SMS عدد 6+1 است. شکل 1 نود های مورد استفاده در این نسل را نشان میدهد.
شکل 1- معرفی نودهای شبکه سمند SMS
نکته: در بسیاری از مستندات کانکتور OBDII و دستگاه عیب یاب را جزء شبکه به شمار نمیبرند تعداد نود ها را 6 عدد درج میکند
با توجه به شکل 1 و مقایسه آن با شبکه ECO MUX مشاهده میشود. در ساختار SMS یونیت موتور به عنوان یک نود شبکه نیست. البته اگر مفهوم شبکه به عنوان ارتباط سری در نظر گرفته شود وگرنه در این نسل هم ECU موتور به روش P2P (Point To Point) به شبکه متصل میشود. شکل 2 جدول مقایسه نودهای سه نسل سمند / سورن را نشان میدهد.
شکل 2- مقایسه وجود نودهای نسلهای مختلف روی سمند
سینوپتیک مالتی پلکس SMS
همانطور که در مقاله روش عمومی عیبیابی در سیستم مالتی پلکس بیان شد نحوه ارتباط نودهای مختلف با یکدیگر اهمیت فراوانی در فرایند عیب یابی دارد. بنابراین قبل از آغاز عیبیابی حتما باید به این ارتباط که از طریق نقشههای سینوپتیک امکان پذیر است. شکل 3 سینوپتیک این نسل را نشان میدهد.
شکل 3- سینوپتیک شبکه سمند SMS
همانطور که در شکل 3 مشخص است. شبکه SMS هم مانند نوع MUX و ECO MUX از دو پروتکل CAN – LS و CAN – HS استفاده میکند. نودهایی که در شبکه کن سرعت پایین قرار دارند عبارتند از:
FN – RN – DCN و ICN
نودهایی که در شبکه CAN سرعت بالا قرار دارند. یونیت ABS و البته دستگاه OBDII به عنوان ارتباط با دیاگ است.
نود CCN به عنوان نود مرکزی عمل میکند و به عبارت دیگر علاوه بر وظایف نود درگاهی (Gateway) بین شبکه can سرعت بالا و سرعت پایین نیز به شمار میرود.
محل قرار رفتن نود CCN همانند این عضو در سمند ماکس است. با توجه به اینکه نود مرکزی خودرو به شمار میرود ، محل نصب این نود زیر پای راننده در سمت چپ است. شکل 4 این نود را نشان میدهد.
شکل 4- نود CCN سمندSMS
توجه: بسیاری از نود ها علاوه بر اینکه کنترل یونیت الکترونیکی به شمار میروند. جعبه فیوز و جعبه رله نیز به شمار میرود. به عنوان مثال نود CCN دارای 17 فیوز است.
نود CCN وظایف زیر را بر عهده دارد
مدیریت سیستم روشنایی بخش جلو کابین ( سقف و …)
مدیریت سیستم قفل مرکزی و دزدگیر
مدیریت کنترل سوییچ اصلی
مدیریت عملکرد مدار کلید ها جلو داشبود
نود FN (Front Node) در زیر کاپوت کنار باتری قرار گرفته است. شکل 5 این نود را نشان میدهد.(آموزش مالتی پلکس | عیب یابی واحد کنترل جلو خودروی دنا FN)
شکل 5- نود FN سمند SMS
این نود عموما مدیریت برق مجموعه جلو خودرو را بر عهده دارد. سیستم هایی که تحت مدیریت نود FN قرار دارند عبارتند از :
مجموعه چراغ های جلو خودرو
مجموعه برف پاک کن و پمپ شیشه شور
کمپرسور کولر
سیستم شارژ
همانطور که مشاهده میشود این نود دارای تعدادی فیوز و رله برای اعمال مدیریت الکتریکی است.
نود RN (Rear Node) یکی از نودهای جدیدی که در شبکه SMS استفاده شده است نود RN است. این نود در بخش عقب خودرو داخل صندوق عقب قرار میگیرد و مدیریت سیستمهای قرار گرفته این محدوده را انجام میدهد. شکل 6 این نود را نشان میدهد. محل نصب ان در صندوق عقب سمت راننده است.
شکل 6- نود RN در سمند SMS
سیستمهای که تحت مدیریت این نود قرار دارند عبارتند از :
مجموعه چراغهای عقب
گرم کن شیشه عقب
صندوق پران
سنسور دنده عقب
پمپ درهای عقب و باک
نکته: روی نود RN فیوزی نصب نشده است. فیوزهای مدارهای تحت کنترل این نود همه در روی نود CCN و یا FN قرار دارند.
نود بعدی، نود DCN (Door Control Node) است. محل قرار گرفتن این نود زیر بخش رو دری راننده قرار دارد. شکل 7 این نود را نشان میدهد.
شکل 7- نود DCN سمند SMS
این نود یه صورت کلی مدیریت تجهیزات نصب شده روی در های جلو را بر عهده دارد این سیستم ها عبارتند از :
سیستم قفل مرکزی (مجموعه در های جلو)
سیستم شیشه بالابر درهای جلو
سیستم آینههای جانبی و اجرا روی انها
نود ICN مدیریت مجموعه نشان دهنده ها را بر عهده دارد. این نود نفاوت زیادی با نود ECO MUX از نظر عملکردی ندارد. شکل 8 این نود را نشان میدهد.
شکل 8- نود ICN سمند SMS
نود ABS یا نود HECU از دیگر کنترل یونیت های شبکه شده موجود در سیستم سمند SMS است. در واقع این نود و CCN در شبکه CAN -HS قرار دارند. معمولا واحد هیدرولیک و واحد کنترل یونیت مجموعه ABS یه صورت پکیج وجود دارد. شکل 9 نمونه این نود را نشان میدهد.
شکل 9 – مجموعه بلوک و نود ABS – رانا SMS
آنچه در این مقاله آمد آشنایی با اجزا اصلی شبکه مالتی پلکس SMS روی محصولات شرکت ایران خودرو بود. در مقالههای بعدی با کمک نقشههای شماتیک و سینوپتیک به صورت مطالعه موردی سیستم مورد بررسی و عیبیابی قرار خواهد گرفت. دوره تخصصی مالتی پلکس تحت نظارت اساتید مجرب به صورت عملی شما را به نحوه عیبیابی روی خودروهای دارای شبکه مالتی پلکس اشنا میکند.