راهنمای انتخاب تایر خودرو

یکی از قطعات مصرفی لاستیک (تایر) خودرو است. سؤالی که برای تمامی کاربران خودرو در زمانی که تایرهای خودروی‌شان فرسوده می‌شود این است که چه زمانی و چه نوع تایری را برای خودروی‌شان انتخاب کنند. در این مقاله با ما باشید تا گام‌به‌گام تعیین زمان خرید و انتخاب یک تایر مناسب را بررسی کنیم.

سؤالاتی که هنگام خرید تایر مطرح می‌شود
1. چه زمانی اقدام به خرید تایر کنیم؟
2. لاستیک زمستانی استفاده کنیم یا لاستیک چهارفصل؟
3. چه سایزی از لاستیک مناسب خودرو من است؟
4. این‌همه اعداد نوشته شده روی تایر نشان‌دهنده چیست؟
مراقبت از لاستیک‌های نصب شده روی خودرو و حفظ عادت‌های خوب رانندگی، عدم ترمز گیری مداوم به افزایش طول عمر لاستیک‌ها کمک می‌کند و چنین تنظیم باد مناسب تایرها و جابه‌جایی تایرهای چرخ در زمان مناسب که شرکت خودروساز توصیه نموده در نگاه‌داری تایر خودرو نقش بسزایی را ایفا می‌کند. ما می‌بایست به دنبال راهنمایی جهت انتخاب تایر‌خودرو مناسب باشیم.

دوره آموزش تشخیص رنگ خودرو در دانشگاه صنعتی شریف

مواردی که در هنگام انتخاب تایر خودرو باید رعایت کنیم

1- بررسی لاستیک‌های خودرو و تشخیص پایان زمان کارکرد لاستیک

سازندگان خودرو معمولاً توصیه می‌کنند که هر 6 سال یک‌بار می‌بایست تایرهای خودرو را بدون توجه به فرسودگی تعویض گردد. با رویت تاریخ درج شده بر روی تایر‌خودرو می‌توان زمان تولید تایر را تشخیص داد و نسبت به تعویض اقدام نمود.
از دیگر موارد پیشنهادی توسط شرکت‌های سازنده خودرو، آن است که تمامی تایرها با هم تعویض شوند، اگرچه این مورد در ایران کمتر اتفاق می‌افتد و بیشتر تایرها به‌صورت جفتی تعویض می‌شوند.
توجه کنید جابه‌جایی تایرها در زمان استفاده بر اساس استاندارد توصیه شده توسط شرکت سازنده خودرو سبب می‌شود از تایرها به‌صورت بهتری استفاده شود و تایرها دیرتر مستهلک شوند. برای اطلاعات بیشتر به مقاله بهترین روش تعویض‌تایر مراجعه کنید.
همان‌طور که در شکل 1 مشاهده می‌کنید باتوجه‌به بازدید ظاهری عاج‌های تایر‌خودرو، خطوط میله‌ای شکلی به‌صورت عرضی روی تایر وجود دارد. در زمانی که این خطوط قابل‌لمس یا رویت شود، نشانگر اتمام کارکرد تایر‌خودرو است و مالک خودرو می‌بایست هرچه سریع‌تر نسبت به تعویض تایر اقدام نماید.

دوره آموزش مکانیکی در دانشگاه صنعتی شریف

شاخص اتمام تایرشکل 1- شاخص اتمام‌تایر

در شکل 2 مشاهده می‌کنید وجود ترک یا بریدگی در دیواره جانبی تایر نشان‌دهنده خرابی لاستیک و ورود تایر به آستانه نشتی باد از قسمت دیواره‌تایر است.

بریدگی و ترک دیواره تایرشکل 2- بریدگی و ترک دیواره‌تایر

برآمدگی و تاول‌های روی تایر می‌تواند نشان‌دهنده خرابی تایر‌خودرو باشد. همان‌طور که در شکل شماره 3 مشاهده می‌کنید این موضوع به دلیل ضعیف‌شدن لایه‌های بیرونی تایر‌خودرو است و راننده با رویت این برآمدگی‌ها روی تایر می‌بایست هرچه سریع‌تر اقدام به تعویض تایر نماید.

تاول و برآمدگی تایرشکل 3- تاول و برآمدگی‌تایر

2- تعیین اندازه و نوع مناسب تایر باتوجه‌به راهنمای نوشتاری روی لاستیک

همان‌طور که در شکل شماره 4 مشاهده می‌کنید در دیواره جانبی (طرف بیرون و داخل) تایر‌خودرو اطلاعات تایر نوشته شده است.

کد روی نمونه لاستیک P235/65R17 94T

اطلاعات تایرخودروشکل 4-اطلاعات تایر‌خودرو

P
علائم قبل از سایز به معنای کاربری تایر تولید شده است. برای مثال حروف p به معنای passenger خودرو مسافربری،حروف LT به معنای LIGHT TRUCK کامیون سبک،ST به معنای SPECIAL TRAILER تریلر ویژه است.
235
عدد 235 به معنای سایز پهنای‌تایر و یا اندازه محلی از تایر که با سطح زمین در تماس است. هر چه این عدد بزرگ‌تر شود ابعاد‌تایر بزرگ‌تر می‌شود.
65
عدد 65 به معنای اندازه سطح منظر است. این عدد نسبت سطح جانبی‌تایر به سطح پهنای تایر است و هرچه این عدد کمتر باشد دیواره جانبی کوتاه‌تر و فرمان‌پذیری و هندلینگ بهتر می‌شود.
R
حروف بعد از سایز  به معنای جنس و ساختار داخلی و جانبی‌تایر است، برای مثال حرف R به معنی تایر از نوع رادیال است.
17
عدد 17 به معنای قطر رینگ‌تایر است که ابعاد آن برحسب اینچ است.
94
عدد 94 شاخص وزنی تایر است که هر تایر‌خودرو حداکثر چه وزنی را می‌تواند تحمل کند. همان‌طور که در شکل شماره 5 مشاهده می‌کنید هرچقدر این عدد بزرگ‌تر باشد، تایر قابلیت تحمل وزن بیشتری را خواهد داشت.

جدول راهنمای انتخاب تحمل وزن تایرشکل 5- جدول راهنمای انتخاب تحمل وزن‌تایر

T
حرف T شاخص سرعت تایر است. هر چرخ میزان تحمل سرعتی را در سطح جاده دارد. این موضوع به دلیل سطح تماس تایر با سطح جاده است و هر چه سرعت حرکت بالاتر می‌رود، اصطکاک تایر با سطح جاده افزایش می‌یابد و باعث گرم‌شدن بیش از حد آن می‌شود.

جدول شاخص سرعت تایرشکل 6 – جدول شاخص سرعت‌تایر

M+S

M+S به معنای MUD AND SNOW DESIGNNATION طرح عاج‌تایر از نوع گل و برفی است که معمولاً بعد از شاخص سرعت نوشته می‌شود.

Traction and temperature scores

در این قسمت توانایی مقاومت تایر در جاده خیس و مقاومت آن در برابر دما را نشان می‌دهد و به ترتیب حروف C,B,A بالاترین و پایین‌ترین سطح مقاومت را دارا هستند.

Manufacture date code

هر تایر یک شماره وزارت حمل‌ونقل بعد از حروف روی دیواره دارد. چهار رقم آخرین، هفته و سال ساخت تایر را نشان می‌دهد. به‌عنوان‌مثال اعداد 2321 در شکل 4 نشان‌دهنده این است که لاستیک در هفته بیست و سوم، سال 2021 ساخته شده است.

نکته: از بین موارد ذکر شده قطر رینگ و پهنای تایر اهمیت بیشتری نسبت به سایر موارد دارند؛ بنابراین در کتاب راهنمای مشتری هر خودروساز به استاندارد این ابعاد اشاره شده است. شکل 7 نمونه‌ای از معرفی ابعاد لاستیک در راهنمای مشتری L90 را نشان می‌دهد.

نمونه ابعاد تأیید شده برای تایرشکل 7- نمونه ابعاد تأیید شده برای تایر در راهنمای مشتری L90

توجه بسیار مهم: گاهی ممکن است چند سایز رینگ توسط شرکت برای یک خودرو مشخص شده باشد که در این موارد باید دقت کرد باتوجه‌به اینکه تقریباً تمامی خودرو های امروزی داری سیستم ABS هستند و سنسور ABS روی چرخ ( توپی چرخ) قرار می‌گیرد، اگر قطر رینگ تغییر کنند عدد سرعت خودرو (که در واقع متناسب با سرعت دورانی لبه لاستیکی تایر است) نیز متناسب با آن تغییر خواهد کرد؛ بنابراین حتماً باید با دستگاه دیاگ به آپشن‌ها یا پیکره‌بندی خودرو موردنظر وارد شده و قطر تایر جدید را معرفی کرد. تا مشکلی برای سیستم ABS وجود نیاید و سرعت نشان‌داده‌شده در پشت آمپر نیز واقعی باشد. اگر این‌چنین آپشنی در منو خودرو مربوطه مشاهده نمی‌شود بهتر است تایر با قطر متفاوت خریداری نشود.

نکته مهم: هرچه پهنای تایر افزایش یابد پایداری خودرو در سرعت‌ها بالاتر بیشتر خواهد بود؛ اما متناسب با آن میزان مصرف سوخت نیز افزایش پیدا خواهد کرد. باتوجه‌به اینکه تقریباً تمامی خودرو های امروزی از سیستم‌های کمکی هیدرولیکی یا برقی برای فرمان خودرو استفاده می‌کنند. تغییر پهنای تایر تفاوت محسوسی در نیروی لازم برای چرخاندن غربیلک فرمان نخواهد داشت.

انواع تایر های مورداستفاده در خودرو

لاستیک‌های تمام فصل (ALL-SEASON TIRES)

تایرچهارفصلشکل 8 – تایر‌چهارفصل

لاستیک‌های تمام فصل برای ایجاد راحتی و هندلینگ در بزرگراه و همچنین کشش ایمن در تمام فصول تولید می‌شوند. همان‌طور که در شکل شماره 8 مشاهده می‌کنید این نوع تایر دارای شیارهای طولی مناسب است. بیشتر شرکت‌های تولیدکننده در ایران این نوع را تولید می‌کنند. می‌توان گفت بهترین انتخاب برای کاربردهای عمومی خودروها از این نوع است.

لاستیک‌های تور(TOURING TIRES)

تایرتوراینگشکل 9- تایر‌توراینگ

این نوع تایرها برای سواری راحت‌تر و هندلینگ حساس‌تر ساخته شده‌اند. به این نوع تایرها در بازار گرند تورینگ نیز گفته می‌شود. این نوع لاستیک‌ها معمولاً داری شاخص سرعت بالا، برای خودروهای سوپر اسپرت ساخته شده است. (شکل 9)

لاستیک‌های پرفورمنس(PERFORMANCE TIRES)

تایرپرفورمنسشکل 10- تایر‌پرفورمنس

لاستیک‌های پرفورمنس (شکل 10)معمولاً شیارهای محیطی و جانبی بزرگ‌تری برای کشش در آب‌وهوای مرطوب دارند. آنها همچنین دارای ترکیبات آج نسبتاً متراکم و غنی شده از سیلیس هستند تا بدون توجه به آب‌وهوا، چسبندگی بهتری داشته باشند.

لاستیک‌های تابستانی(SUMMER TIRES)

تایرتابستانیشکل 11- تایر‌تابستانی

لاستیک‌های تابستانی (شکل 11) برای عملکرد خوب در مناطق گرم و خشک طراحی شده است. اما آنها برای کشش تمام فصول ساخته نشده اند، آنها برای آب‌وهوای گرم سازگار هستند در گرما چسبندگی و جابه‌جایی خوبی را در سطح جاده برای خودرو ایجاد می‌کنند. محدوده کارکرد دمای آنها بالای 45 درجه فارنهایت است. لاستیک‌های تابستانی معمولاً دارای لکه‌های تماس جامد، شیارهایی با محیط کافی برای مقاومت در برابر آب‌گردان است.

لاستیک‌های مسابقه‌ای TRACK AND CAMPETITION TIRES

تایرمسابقهشکل 12 – تایر‌مسابقه

تایرهای مسابقه‌ای (شکل 12)بیشتر در پیست‌های مسابقه بر روی خودروهای مسابقه‌ای نصب می‌شود. این مدل تایرها کشش خوبی در فرمان‌پذیری و ترمزگیری دارند. ساختار این‌گونه تایرها در قسمت بدنه با تقویت‌کننده‌های با تکنولوژی بالای همچون کولار و یا آرامید پوشانده شده‌اند.

لاستیک‌های کامیونت یا خودرو‌های SUV

تایرکامیونت و SUVشکل 13- تایر‌کامیونت و SUV

از این نوع لاستیک در کامیونت یا خودروهای شاسی بلند و suv استفاده می‌شود. این نوع تایرها قابلیت تحمل وزن بالا در رانندگی‌های طولانی مدت و به خصوص جاده‌های که دارای عارضه‌های طبیعی می‌باشد نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. (شکل 13)

لاستیک‌های تمام خاکیALL-TERRAN TIRES

تایرخاکیشکل 14- تایر‌خاکی

این نوع لاستیک همان‌طور که در شکل 14 مشاهده می‌کنید دارای آج‌های تهاجمی‌تر و حفره‌های بیش‌تر است که در رانندگی‌های خارج از جاده چسبندگی بیشتری ایجاد می‌کند. این نوع تایرها دارای نماد خدمات در آب‌وهوای سخت و شدید هستند و بیشتر در جاده‌های شنی و ماسه‌ای مورداستفاده قرار می‌گیرند.
در صورتی که علاقه‌مند به شناخت عمیق تری از تایرها و خرابی‌های آن هستید، به مقاله‌های انواع تایر‌خودرو و اجزا آن و دلایل خرابی‌تایر مراجعه کنید.

نویسنده : مهندس بهروز خطیبی

3.1 8 رای ها
امتیازدهی به مقاله
اشتراک در
اطلاع از
guest

2 نظرات
تازه‌ترین
قدیمی‌ترین
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها
keyboard_arrow_up