نکات مهم نگهداری و نصب اورینگ

در این مقاله به روش نگهداری، نحوه نصب اورینگ و طریقه عیب‌یابی آن پرداخته می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اورینگ، انواع، نام‌گذاری، مشخصات فنی و غیره به مقاله “اورینگ خودرو چیست” مراجعه کنید.

ملاحظات نصب:

مطابق شکل 1 اگر آب‌بندی داخلی مد‌نظر باشد می‌توان مطابق حالت b، پیشانی داخلی را حذف کرد و به جای شیار با عرض b در حالت a، از پله با عرض B در حالت b استفاده کرد که البته مقدار B باید بزرگتر از b در نظر گرفته شود. از طرفی قطر بیرونی شیار محل نصب اورینگ (d7) را برای اورینگ‌های با قطر 30 میلیمتر یا کمتر باید بین 0/2تا 0/3 میلیمتر بیشتر در نظر گرفت تا نصب اورینگ به درستی انجام شود.

شکل 1-ملاحظات آب‌بندی داخلی درپوش با و بدون فلانچ

مطابق شکل 2 برای اورینگ‌های با قطر لاستیک 3 میلیمتر یا کمتر و قطر اورینگ 150 میلیمتر یا بیشتر، باید شیار محل نصب اورینگ و ابعاد اورینگ را به درستی انتخاب کرد تا از پاره شدن لبه داخلی یا بیرونی اورینگ پیشگیری شود و یا اینکه از اورینگ با قطر لاستیکی بیشتر استفاده شود.

1-لهیدگی لبه داخلی اورینگ 2-لهیدگی لبه بیرونی اورینگ
شکل2-نصب اورینگ به طور صحیح

برای استفاده از اورینگ در انتهای پخ محور یا فلانچ، مطابق شکل 3 باید از زاویه 45 درجه استفاده کرد و ارتفاع مثلث یا پخ سر فلانچ یا محور باید بین 1/3 تا 1/4 برابر قطر لاستیک اورینگ در نظر گرفته شود.

شکل 3-نحوه استفاده از اورینگ برای آب‌بندی بخش انتهای محور یا فلانچ

برای نصب اورینگ در شیار و اطمینان از آب‌بندی مناسب و عدم آسیب‌پذیری اورینگ، مطابق شکل 4 ابعاد و اندازه‌های اورینگ و شیار را به نحوی انتخاب کرد تا نسبت فشردگی لاستیک اورینگ بین 8 تا 30 درصد ایجاد شود.

شکل 4-هندسه مناسب شیار محل نصب اورینگ

مقدار فشردگی اورینگ در شیار محل استقرار آن و نسبت فشردگی از روابط زیر بدست می‌آید:
فشردگی مقدار=d_2-h
فشردگی نسبت درصد=(d_2-h)/d_2 *100
: قطر لاستیک اورینگd_2
از طرفی اورینگ نباید بیش از 90 درصد فضای محل استقرار اورینگ را اشغال نماید و برای تعیین عرض شیار(b) می‌توان از رابطه درصد اشغال فضای شیار مطابق زیر استفاده کرد:
فضا اشغال درصد=(π*〖(d_2/2)〗^2)/(b*h)*100
جدول 1 مقدار فشردگی و درصد نسبت فشردگی برخی از اورینگ‌ها بر اساس استاندارد JIS را نشان می‌دهد.

جدول 1-مقدار فشردگی و درصد نسبت فشردگی اورینگ بر اساس استانداردJIS

باید توجه داشت که اگر میزان لقی بین پیستون یا محور با سیلندر یا بدنه دستگاه از حد مجاز بیشتر باشد و یا به دلیل اعمال فشار، قطر داخلی سیلندر افزایش بیش از حد مجاز داشته باشد و منجر به افزایش لقی بین پیستون و سیلندر شود، در اثر اعمال فشار سیال به اورینگ، اورینگ دچار لهیدگی یا تغییر شکل (Extrusion) می‌شود. در اینصورت رینگ‌های محافظ اورینگ می‌توان زمان وقوع Extrusion را تعویق اندازد. شکل 5 تاثیر لقی قطری بین پیستون و سیلندر بر لهیدگی اورینگ با جنس‌های مختلف و استفاده از رینگ‌های محافظ را نشان می‌دهد. این شکل در شرایط تست زیر بدست آمده است:

• بدون استفاده از رینگ‌های محافظ
• انبساط قطر داخلی سیلندر به دلیل اعمال فشار داخلی در نظر گرفته نشده است.
• نتایج بدست آمده ناشی از انجام 100 هزار سیکل با فرکانس 2/5 هرتز بین فشار صفر تا فشار نشان داده شده در شکل است.

شکل 5-تاثیر لقی قطری بین پیستون و سیلندر بر لهیدگی اورینگها

از طرفی به منظور ارتقای کیفیت آب‌بندی و همچنین راندمان عملکردی دستگاه(کم شدن اصطکاک داخلی)، محل تماس اورینگ با دستگاه و همچنین شیار محل استقرار اورینگ باید دارای کیفیت سطح مناسب و مطابق جدول 2 داشته باشد.

جدول 2-کیفیت سطح شیار و محل تماس اورینگها

به منظور نصب راحت و بدون آسیب اورینگها، باید در صورت امکان سطح ابتدایی سیلندر و میل پیستون به پخ مجهز باشد. جدول 3 مشخصات استاندارد پخ را نشان می‌دهد.

جدول 3-مشخصات پخ سیلندر یا میل پیستون

1-جهت نصب اورینگ 2-مجرای تغذیه، تخلیه و غیره 3-لهیدگی و پاره شدن اورینگ به دلیل عدم وجود پخ 4-پخش

شکل 6-نحوه اتصال مجاری تغذیه، تخیله و غیره به محل عملکرد اورینگها

جنس و کیفیت صافی سطح محل عملکرد اورینگ:

در آب‌بندی دینامیکی باید جنس سیلندر از فولاد در نظر گرفته شود و جنس دسته پیستون یا میل پیستون نیز باید فولاد سخت‌کاری شده باشد. استفاده از فلزات نرم نظیر آلومینیوم، برنز، آلیاژ نیکل-مس(مونل) و فولاد ضدزنگ نرم به دلیل عدم مقاومت به سایش مجاز نیست. در آب‌بندی استاتیکی، جنس قطعات باید استحکام کافی به فشار کاری و ضربات ناشی از تغییر فشار داشته باشد.
برای به حداقل رساندن اصطکاک محل کار اورینگ باید سطح داخلی سیلندر یا سطح بیرونی میل‌پیستون از کیفیت صافی سطح خوبی برخوردار باشد و به همین دلیل از روش هانینگ، وارنشینگ و پولیش بعد از عملیات سخت‌کاری بوسیله نیکل استفاده می‌شود. استفاده از عملیات سخت‌کاری با استفاده از نیکل برای محل‌هایی که نیاز به مقاومت در مقابل حرارت حرارت و سایش داشته و اصطکاک هم باید کم باشد توصیه می‌شود.
جدول 4 استفاده از مواد مختلف در موقعیت آب‌بندی و سازگاری آن‌ها را نشان می‌دهد.

جدول 4-مواد مختلف و سازگاری آن‌ها

نحوه نگهداری و نصب اورینگ:

برای ذخیره‌سازی و نگهداری اورینگ توجه به نکات زیر ضروری است:

• از نگهداری اورینگ در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
• اورینگ را در فضایی با دمای کمتر از 30 درجه سانتیگراد و رطوبت کمتر از 65 درصد نگهداری کنید.
• اورینگ را از حرارت و منبع تولید اوزون دور نگهدارید.
• در انبارش، اورینگ باید به صورت کامل در بسته‌بندی نگهداری شود.
• از آویزان کردن اورینگ بوسیله قلاب، سیم یا نخ خودداری کنید.

برای نصب اورینگ، نکات زیر را مدنظر داشته باشید:

• هرگز از اورینگ مستعمل، مجددا استفاده نکنید.
• هنگام نصب اورینگ، کمی روغن به اورینگ بمالید تا نصب آن راحت و بدون آسیب انجام شود.
• اورینگ را بدون پیچاندن آن در شیار نصب کنید.
• برای تمیز کردن اورینگ از بنزین یا هیدروکربن‌های تمیز کننده استفاده نکنید در غیر اینصورت کاسه نمد دچار زوال و تغییر شکل شده و توان آب‌بندی آن کاهش می‌یابد.
• در صورتیکه هنگام نصب اورینگ، اورینگ باید از روی سطوح آج‌دار، رزوه‌دار و تیز و خشن عبور کند از ابزاری همانند شکل 7 استفاده کنید تا از آسیب دیدن اورینگ پیشگیری شود.

1-ابزار نصب اورینگ
شکل 7-استفاده از ابزار مخصوص نصب اورینگ

عیب‌یابی اورینگ:

در صورت بروز نشتی، بررسی و بازرسی دقیقی از اورینگ انجام دهید و برای رفع آن اقدامات مقتضی انجام دهید. برای مشخص کردن عیب، ضروری است که اورینگ، سیلندر، پیستون، میل‌پیستون و غیره را از فاصله نزدیک و با دقت مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. جدول 5 برخی از عیوب متداول و اقدامات رفع عیب اورینگ را نشان می‌دهد.

جدول 5-عیوب متداول اورینگ و نحوه رفع آن