علائم خرابی سنسور میل سوپاپ

 و روش عیب‌یابی آن

در مقاله سنسور میل سوپاپ، به وظایف این سنسور اشاره شد. عملکرد نادرست این سنسور قطعاً در انجام وظایف آن ایجاد مشکل خواهد کرد. در این مقاله به علائم خرابی میل سوپاپ اشاره شده و سپس به روش بررسی و عیب‌یابی آن پرداخته می‌شود.

علائم خرابی میل سوپاپ

صرف‌نظر از اینکه نوع سنسور میل سوپاپ از کدام نوع است باتوجه‌به اینکه وظیفه سنسور مشخص است، محدوده آثار خرابی نیز مشخص خواهد بود. شکل 1 آثار احتمالی ناشی از عملکرد نادرست سنسور میل سوپاپ را نشان می‌دهد.

شکل1 – نشانه‌های احتمالی خرابی میل سوپاپ

دوره آموزشی برق خودروهای داخلی در دانشگاه صنعتی شریف

به‌صورت کلی باتوجه‌به اینکه این سنسور در عملکرد تایمینگ پاشش سوخت و جرقه بسیار مؤثر است. وجود مشکل در آن باعث افزایش آلایندگی‌های موتور خواهد شد، و همانطور که در مقاله چراغ چک بیان شد یکی از مهم‌ترین دلایل روشن شدن این لامپ هشداردهنده، افزایش آلاینده‌های زیست محیط موتور است بنابراین باتوجه‌به اینکه عملکرد نامناسب سنسور میل سوپاپ می‌تواند سبب افزایش مصرف سوخت و یا برعکس آن کاهش پاشش (و در نتیجه داغ کردن موتور یا کاهش شتاب خودرو) ، و یا ارسال اشتباه اطلاعات می‌تواند سبب نا بالانسی در قدرت ایجاد شده در سیلندرها شده و لرزش ایجاد کند.
یکی از عوامل روشن شدن چراغ چک خرابی سنسور میل سوپاپ است. برخی خودروهای با جعبه‌دنده اتومات اطلاعات میل سوپاپ برای تعیین وضعیت مناسب دنده مهم است بنابراین ممکن است با خراب شدن این سنسور تعویض دنده با مشکل مواجه شود.

خرابی‌های مجموعه سنسور میل سوپاپ

همانطور که در نکته به آن اشاره شد خرابی‌های مجموعه سنسور باید با هم بررسی شوند. شکل 2 این خرابی‌ها احتمالی را نشان می‌دهد.

شکل 2- خرابی‌های احتمالی سنسور میل سوپاپ

بررسی سنسور‌میل‌سوپاپ از نوع اثر هال

همانطور که در مقاله سنسور میل سوپاپ اشاره شد، متداول‌ترین نوع سنسور برای میل سوپاپ نوع اثر هال است. این سیم دارای یک سیم تغذیه مثبت، یک سیم تغذیه منفی و یک سیم سیگنال است.شکل 3 ارتباط سیم‌کشی بین سنسور میل سوپاپ و ECM را به‌صورت شماتیک نشان می‌دهد.

شکل 3- ارتباط بین سنسور CMP و ECM

برای بررسی دسته سیم و کانکتور می‌توان با جداکردن کانکتور از سنسور، وجود برق مثبت و منفی تغذیه را تشخیص داد. این کار را می‌توان با استفاده از تست لامپ انجام داد.
برای آزمایش دسته سیم و کانکتور سوئیچ اصلی را بازکرده سپس کانکتور را از سنسور CMP جدا کرده و هر سه‌پایه از سمت کانکتور بررسی شود. شکل 4 و 5 آزمایش دسته سیم با کمک مولتی‌متر (ولت‌متر) را نشان می‌دهد. در این آزمایش فرض بر آن است که پایه 3 برق 5 ولت تغذیه – پایه 2 سیگنال و پایه 1 بدنه است.

شکل 4- بررسی وجود ولتاژ در پایه تغذیه مثبت سنسور

عدد نشان‌داده‌شده در این حالت باید حدود 5 ولت باشد

شکل 5- بررسی وجود اتصال بدنه در سیم‌کشی سنسور

پایه اتصال بدنه را هم می‌توان به همین روش آزمایش کرد اما نتیجه آزمایش با استفاده از تست ولتی باید صفر ولت باشد.

اگر بخواهید پایه سیگنال بررسی شود حتماً باید کانکتور در روی سنسور نصب شده باشد شاید گزینه مناسبی نباشد. با استفاده از تست لامپ پایه سیگنال بررسی شود. در این حالت متناسب با تعداد دندانه‌های روتور سنسور میل سوپاپ (در ساده‌ترین حالت 1 دندانه) و دور موتور، تست لامپ چشمک خواهد زد.

شکل 6- محل قراردادن نوک تست لامپ (به‌شرط وسط بودن سیم سیگنال)

بهترین حالت بررسی سیگنال با اسیلوسکوپ همانطور که در مقاله سنسور میل سوپاپ اشاره شد با مقایسه سیگنال صحیح و سیگنال موجود می‌توان به‌سلامت یا خرابی سنسور پی برد. شکل 7 نحوه اتصال نوعی دیتالاگر (Data logger) برای بررسی سنسور میل سوپاپ را نشان می‌دهد.

شکل 7- بررسی سیگنال سنسور میل سوپاپ (این سنسور پایه سیگنال گوشه است)

در صورتی وجود مشکل در نوع سیگنال قبل از تعویض سنسور باید مواردی که در شکل 8 معرفی شده است بررسی گردد.

شکل 8- موارد ضروری برای بررسی قبل از تعویض سنسور

همانطور که در شکل 8 نشان‌داده‌شده است یکی از موارد مهم برای بررسی، نحوه نصب سنسور است. گاهی ایجاد پلیسه یا لهیدگی در محل بسته شده پیچ، باعث نزدیک شدن یا دور شدن سنسور نسبت به روتور می‌شود و در نتیجه سیگنال خروجی اشتباه خواهد بود. درصورتی‌که پس از موارد بالا هنوز مشکل وجود داشت می‌توان اقدام به تعویض سنسور کرد.
برای بررسی سنسور از نوع القایی به مقاله سنسور میل‌لنگ مراجعه کنید.

نویسنده:مهندس بهروز خطیبی