شبکه مالتی پلکس 206 – فرانسوی

همانطور که در مقاله روش عیب‌یابی سیستم مالتی پلکس اشاره شد. آشنایی با ساختار شبکه در هر خودرو برای عیب‌یابی آن خودرو بسیار ضروری است به همین دلیل بر آن شدیم تا طی یک سلسله مقالات ساختار شبکه در خودروهای موجود در ایران را مورد بررسی قرار دهیم. در اولین قسمت از این مجموعه به بررسی شبکه در خودرو 206 فرانسوی که با نام Full MUX نیز در ایران شناخته می‌شود می‌پردازیم.

206 Full Mux و شبکه در خودرو

عرضه پژو 206 تیپ دو در ایران آغاز آشنایی ایرانیان به استفاده از مالتی پلکس در خودرو ها بود. اگرچه قبل از این مدل هم برخی برندهای دیگر خودرو نیز دارای شبکه بودند؛ اما به دلیل تولید این خودرو در داخل، مالتی پلکس با پژو 206 تیپ دو شناخته می‌شود. تولید خودرو 206 با سیم‌کشی فرانسوی تا سال 1389 ادامه داشت. در سال 1390 اولین طرح دسته سیم ایرانی تحت عنوان فاز صفر معرفی شد. سال بعد فاز یک با بازار آمد که کاملاً با شبکه فرانسوی متفاوت بود. این فازها با تغییراتی در خودرو های سمند، رانا، دنا نیز استفاده شد که با عناوین ECO MUX ، MUX ، SMS و . … شناخته می‌شود.

پروتکل‌های مورداستفاده در 206 فرانسوی

همانطور که در مقاله پروتکل های مورد استفاده در خودرو بیان شد. تعداد پروتکل‌های مورد استفاده در خودروها بسیار زیاد است. از بین این پروتکل ها، پروتکل CAN فراوانی بالایی دارد. پروتکل VAN هم به دلیل اینکه توسط شرکت PSA که یک شرکت فرانسوی هست ارائه شده است، در خودرو های فرانسوی مانند پژو به کار برده شده است. البته برای اتصال به دستگاه دیاگ از پروتکل‌های مختلفی استفاده می‌شود که در مقاله انواع کانکتور دستگاه دیاگ به آن اشاره شد. از بین این پروتکل‌ها ، پروتکل KWP2000 یا همان ISO 9141 برای اتصال به دیاگ انتخاب شده است. شکل 1 همه این پروتکل‌های مورد استفاده در 206 فول را نشان می‌دهد.

شکل 1- پروتکل‌های مورداستفاده در 206 فرانسوی فول ماکس

سینوپتیک عمومی پژو 206 فول ماکس

همانطور که در مقاله نقشه سینوپتیک بیان شد برای سهولت بررسی عملکرد سیستم‌های الکتریکی در خودروهای دارای شبکه از روش نقشه‌کشی سینوپتیک استفاده می‌شود. شکل 2 سینوپتیک عمومی 206 فول را نشان می‌دهد.

شکل 2- سینوپتیک کلی 206 فرانسوی فول ماکس

همانطور که در شکل 2 مشاهده می‌شود. یک پروتکل CAN و 3 پروتکل VAN تحت نام‌های VAN comfort – VAN Car1 (یا همان VAN body 1) و VAN Car 2 (یا همان VAN body 2) وجود دارد. در این سینوپتیک یونیت BSI به‌عنوان یونیتی مرکزی و رابط بین شبکه‌های مختلف است. BSI نوعی Gateway به شمار می‌رود و پیام‌های شبکه‌های مختلف را به یکدیگر ترجمه می‌کند.

شبکه CAN و اعضا آن در 206

پروتکل CAN در فول ماکس دارای 3 یونیت است. شکل 3 این یونیت‌ها را نشان می‌دهد.

شکل 3- اجزا پروتکل CAN در 206 فرانسوی

یونیت موتور (ECM) ، یونیت گیربکس اتومات (TCU) در صورت وجود و یونیت ترمز ضد قفل (ABS HCU) اجزا این شبکه هستند و همگی به یونیت مرکزی BSI متصل شده است . سرعت پروتکل CAN 250 (256) کیلوبیت بر ثانیه است و ارتباط شبکه‌های از نوع زوج سیم به هم تابیده است.

شکل 4- شکل یونیت‌های پروتکل CAN فول ماکس

شبکه VAN Comfort و اعضا آن

شبکه با پروتکل VAN comfort بیشترین یونیت‌ها را شامل می‌شود. شکل 5 این شبکه را نشان می‌دهد.

شکل 5- اجزا شبکه VAN comfort

همانطور که در شکل 5 نشان‌داده‌شده است 6 یونیت می‌تواند عضو این شبکه باشند. مهم‌ترین آنها مجموعه پشت آمپر (Instrument panel) و ساعت که البته اسم صحیح آن، صفحه‌نمایش چندمنظوره (Multi function Display) و رادیو (Radio) هستند. سایر اجزا ممکن است در خودرو وجود نداشته باشد به‌عنوان‌مثال کولر (Air condition unit)فقط در صورت اتوماتیک بودن در شبکه قرار دارد. سامانه جهت‌یابی یا به قول بازار GPS (Navigation Unit) در مدل‌های ایرانی قرار ندارد. همچنین واحد CD چنجر (CH changer unit) که البته با وجود رادیو ضبط‌های با ورودی USB کاملاً در خودرو ها حذف شده است. شکل 6 تصویر این یونیت‌ها را نشان می‌دهد.

شکل 6- یونیت‌های شبکه VAN comfort

شبکه VAN Body1 و اعضا آن

شبکه Van body 1 مهم‌ترین شبکه VAN در خودرو 206 فرانسوی است. اعضای این شبکه را شکل 7 نشان می‌دهد.

شکل 7- اجزا شبکه VAN Body1

بر اساس شکل 7 اجزا شبکه VAN body1 عبارت‌اند از واحد BSM (BM34) که مدیریت برق بدنه خودرو را بر عهده دارد. واحد دسته چراغ یا دسته روی فرمان (COM2000) که شامل دسته کنترل چراغ، برف‌پاک‌کن، رادیو و کروز کنترل است البته بوق روی غربیلک نیز در این مجموعه حساب می‌شود. یونیت ایربگ (Airbag unit) و در نهایت سنسور نور و باران که به‌عنوان یک آپشن برای وضعیت اتولایت یا وضعیت برف‌پاک‌کن اتوماتیک قابل‌نصب است.

شکل 8- یونیت‌های شبکه VAN comfort

شبکه VAN body 2 و اجزا آن

این شبکه روی خودرو های موجود در ایران وجود ندارد. این شبکه شامل 2 یونیت است که در شکل 9 نشان‌داده‌شده است.

شکل 9- اجزا شبکه VAN Body2

همانطور که مشاهده می‌شود یکی از این یونیت‌ها دزدگیر (Alarm) است و دیگری یونیتی که فقط برای خودروهایی که در آموزش رانندگی (Auto-Echol mudole) استفاده می‌شوند نصب می‌شود. می‌توان گفت شبکه VAN body2 کم کاربردترین شبکه در خودروهای 206 فول ماکس ایرانی به شمار می‌شود. شکل 10 یونیت Alarm فابریک که به شبکه متصل می‌شود را نشان می‌دهد.

شکل 10- یونیت Alam در پژو 206 فول ماکس

در این مقاله فقط اجزا شبکه فول ماکس فرانسوی معرفی شدند. در مقاله‌های بعدی نحوه عملکرد آنها بیان خواهد شد. در کلاس‌ مالتی پلکس ایمگ تمامی موارد به‌صورت عملی تشریح و عیب‌یابی می‌شوند.